Miras Davası

Miras Davası Nedir?

Miras davası, murisin ardında bıraktığı malvarlığını ve ölen kişinin özel hukuk ilişkilerinin geleceğini konu alan davalara denir. Miras yoluyla geçmeye elverişli hak ve borçlara ilişkin yargılamalar “miras davası” niteliğinde olmaktadır.

Miras Davası Nasıl Açılır?

Miras davası, davanın niteliğine göre hazırlanacak bir dava dilekçesi ile görevli ve yetkili mahkemeye başvurmak ve başvuru harcını ödemek suretiyle açılmaktadır.

Miras davaları için davanın türüne göre görevli mahkeme değişecektir. Zira, miras davalarında ya Sulh Hukuk Mahkemesi ya da Asliye Hukuk Mahkemesi görevlidir.

TMK m. 576 hükmünde mirasın paylaştırılması, tenkis, miras sebebiyle istihkak ve tasarrufun iptali davaları bakımından murisin yerleşim yeri mahkemesinin yetkili olduğu düzenlenmiştir.

Miras davası açılmadan önce mirasçıların kimler olduğunun belirlenmesi zaruridir. Zira dava sürecinin ilerlemesi bakımından dava dilekçesinin tüm taraflara tebliğ edilmesi şarttır. Dolayısıyla tarafların kim olduğu ve adreslerinin doğru bir şekilde tespit edilerek dilekçenin hazırlanması süreci hızlandıracaktır.

Hangi Durumlarda Miras Davası Açılır?

Mirasçılar, tereke üzerinde hak sahiplikleri ve miras paylarının paylaştırılması hususunda anlaşamadığı takdirde miras davası açılmaktadır. Hangi durumlarda hangi miras davasının açılacağı şu şekilde özetlenebilir:

• Muris, tasarruf özgürlüğü sınırlarını aşarak mirasçıların miras hakkına tecavüz eden tasarruflarda bulunur ise geriye dönük miras hakkı alınmasını sağlayan “tenkis davası” açılmaktadır.
• Muris tarafından yapılan sağlar arası ve ivazsız tasarrufların terekeye iadesi için geriye dönük miras davası niteliğinde olan “denkleştirme davası” açılmaktadır.
• Mirasçılar tarafından paylı veya elbirliği halinde malik olunan taşınır veya taşınmaz mallar üzerindeki paydaşlığa son verilerek kişisel mülkiyete geçişin sağlanması için “izale-i şüyu” davası açılmaktadır.
• Murisin ölümüyle mirasçılar arasında doğan miras ortaklığının sona erdirilerek kişisel mülkiyete geçilmesi için “miras paylaşımı davası” açılmaktadır.

Miras Paylaşımı Yapılmazsa Ne Olur?

Miras paylaşımı yapılmadığı takdirde mirasçılar miras payları üzerinde kişisel mülkiyete geçemezler. Miras paylaşımı yapılmaz ise mirasçılar, terekeye dahil malvarlığı değerleri üzerinde kişisel mülkiyet tesis edemez.

Miras paylaşımı yapılmadığı sürece mirasçılar arasında “miras ortaklığı” hükümleri devam eder. Yasal mirasçı ya da atanmış mirasçı olup olmadığı fark etmeksizin tüm mirasçılar miras ortaklığına dahildir. Mirasçılar, miras ortaklığına sona erdirmek istediği ancak paylaşım konusunda anlaşamadığı takdirde “miras paylaşımı davası” açar.

Kardeşler Arasında Miras Paylaşımı Nasıl Olur?

Kardeşler arasında miras paylaşımı “halefiyet ilkesi” ve “eşitlik ilkesi” hükümlerine göre belirlenmektedir.

Murisin ölüm anında eşi hayatta ise kardeşler mirasın ¾’ü oranında miras payı sahiptir. Toplam ¾ oranındaki miras payı üzerinde, her bir kardeş eşit olarak mirasçıdır.

Murisin ölüm anında eşi hayatta değil ise kardeşler terekenin tamamı üzerinde miras hakkına sahiptir. Tereke üzerinde her bir kardeş eşit olarak mirasçıdır.

Miras Davası Kaç Yıl İçinde Açılır?

Miras davaları zamanaşımı süresi içerisinde açılmalıdır ve davanın niteliğine göre 1 yıl, 10 yıl ve 20 yıl olmak üzere zamanaşımı süreleri mevcuttur. Dolayısıyla babadan kalan miras zamanaşımına uğrar mı diye bakıldığında, belirli talepler bakımından uğradığı görülmektedir.

• Mirasçılık belgesinin iptali davasında zamanaşımı süresi bulunmadığından her zaman açılabilir.
• Denkleştirme davası, 10 yıl içinde açılmalıdır.
• Tenkis davası, mirasçıların miras haklarının ihlal edilmesini öğrenmesinden itibaren 1 yıl ve murisin ölümünden ya da mirasın açılmasından itibaren 5 yıl içinde açılmalıdır.
• Miras sebebiyle istihkak davası, iyi niyetli davalının terekeyi elinde bulundurduğunu öğrenme tarihinden itibaren 1 yıl ve her halde murisin ölümü veya vasiyetnamenin açılmasından itibaren 10 yıl içinde açılmalıdır. Kötü niyetli davalılara karşı 20 yıl içinde açılmalıdır.
• Muris muvazaası davasında zamanaşımı süresi bulunmadığından her zaman açılabilir.

Miras davası, murisin ölümünden sonra açılmaktadır. Zira, miras hakkı ölüm olgusunun gerçekleşmesiyle ortaya çıkar ve akabinde öne sürülmesi mümkün değildir. Dolayısıyla yaşayan babaya miras davası açılması söz konusu olmaz.

Miras Davası Kaç Yıl Sürer?

Miras davası ne kadar sürer şeklinde incelemede, miras davası türlerine göre değişik cevaplar vermek mümkündür.

• Miras paylaşımı davası ortalama 2 yıl sürmektedir.
• Miras nedeniyle istihkak davası ortalama 2 yıl sürmektedir.
• Tapu iptal ve tescil davası ortalama 1,5 yıl sürmektedir.
• İzale-i şüyu davası ortalama 2,5 yıl sürmektedir.
• Veraset ilamının iptali davası ortalama 1 yıl sürmektedir.
• Tenkis davası ortalama 1,5 yıl sürmektedir.
• Muris muvazaası davası ortalama 4 yıl sürmektedir.
• Miras sebebiyle alacak davası ortalama 1 yıl sürmektedir.

Kardeşler Arası Mal Paylaşımı Davası Ne Kadar Sürer?

Kardeşler arasında mal paylaşımı için “miras paylaşımı davası” açılması gerekmektedir. Avrupa Adaletin Etkinliği Komisyonu tarafından miras davaları için ortalama süre 731 gün olarak belirlenmiştir. Uygulamada ise miras paylaşımı davasının 2 yıl ile 3 yıl arasında sürdüğü görülmektedir.

Miras Davası Avukat Tutmak Gerekir Mi?

Miras davaları; taraf sayısının çokluğu, emredici nitelikteki düzenlemeler, yorum ilkeleri, aile içi miras davası şeklinde açılması gibi nedenlerle oldukça çetrefilli davalardır.

Miras davası neticesinde mirasçının sosyal ve ekonomik koşullarının değişme ihtimaline nazaran hukuki destek alınması ve profesyonel adımlar atılması önemlidir. Dolayısıyla avukatsız miras davası yürütülmesi tehlikeli ve riskli olacaktır.

Miras Davası Kaç TL?

2024 Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine (AAÜT) göre miras davaları için belirlenen asgari avukatlık ücretleri şu şekildedir:

• İzale-i şüyu davaları 17.400 Türk Lirasıdır.
• Miras paylaşım davaları 17.400 Türk Lirasıdır.
• Asliye Hukuk Mahkemelerinde takip edilen davalar 17.900,00 Türk Lirasıdır.
• Sulh Hukuk Mahkemelerinde takip edilen davalar 10.700,00 Türk Lirasıdır.

Miras Davasında Avukat Yüzde Kaç Alır?

Miras davasında avukatın yüzde kaç alacağının belirlenmesinde Avukatlık Kanunu’nun 164. maddesinde yer alan düzenlemeye dikkat edilmelidir. Zira, avukatlık ücretinin dava değeri üzerinden belirlenmesi halinde kanunun öngördüğü azami sınır %25 olarak belirlenmiştir.

Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinde yüzdelik olarak düzenlenen ücretler ise şu şekildedir:

• Mirasa defter tutulması davasında 20.000,00 TL’den az olmamak üzere %10’dur.
• Tenkis davasında 38.000,00 TL’den az olmamak üzere %15’dir.
• Denkleştirme davasında 38.000,00 TL’den az olmamak üzere %15’dir.
• Muvazaa nedeniyle tapu iptal davasında 44.000,00 TL’den az olmamak üzere %15’dir.

Miras Davasında Avukat Masraflarını Kim Öder?

Her davada olduğu gibi miras davasında da avukatlık ücreti bir avukat ile anlaşarak vekalet sözleşmesi akdeden tarafından ödenmektedir. Dolayısıyla miras davasında, avukat masraflarını avukat ile anlaşan kişi öder.

Davanın sonuçlanması durumunda lehine hüküm kurulan taraf için karşı vekalet ücretine hükmedilmektedir. Karşı vekalet ücreti, davayı kaybeden tarafından lehine hüküm kurulan tarafın avukatına ödenmektedir.

Ancak, karşı vekalet ücreti ile avukatlık ücreti birbirinden farklıdır. Karşı vekalet ücretine hükmedilse dahi avukatlık sözleşmesiyle belirlenen avukatlık ücreti varlığını korumaktadır.

Sık Sorulan Sorular

Torun miras davası açabilir mi?

Murisin altsoyu sıfatını haiz bulunan torun miras hakkından kaynaklanan her türlü davayı açmaya yetkilidir. Ancak torunun altsoy sıfatıyla yasal mirasçı olması için üst kolda sağ birinin olmaması şarttır. Dolayısıyla, murisin sağ çocuğu bulunuyorsa torunu miras davası açamaz.

Miras paylaşımı davası nasıl açılır?

Miras paylaşımı davası, murisin yerleşim yerinde bulunan sulh hukuk mahkemesinde mirasçılardan biri tarafından açılması gereklidir. Davacı, miras paylaşımı davasında, terekenin mevcut değerinin, mirasçıların paylarının tespit edilmesini ve paylaştırılmasını talep etmektedir.

Miras hakkını vermemek cezası nedir?

Miras hakkını vermemenin cezası, TCK m. 144/1 hükmünde düzenlenmiştir. Mirastan mal kaçırma suretiyle mirasçının miras hakkı ihlal edilmiş ise, mirastan mal kaçıran kişi 1 aydan 2 yıla kadar hapis veya adli para cezasıyla cezalandırılır.