Boşanmada Mal Paylaşımı

Evlilikte edinilmiş mallar ortak değerlerdir; kişisel mallar ise paylaşılmayan değerlerdir. Mal rejiminin tasviyesi davası ile boşanma sonrasında eşler arasında boşanmada mal paylaşımı yapılır. Mal paylaşımı teknik ve boşanma avukatı açısından önemli bir konudur.

2002 yılından itibaren geçerli olmak üzere, eşlerin yasal mal rejiminin edinilmiş mallara katılma şeklinde olacağı düzenlenmiştir. Edinilmiş mallara katılma rejimi denilen bu düzenlemeye göre eşler birbirinin edinilmiş mallarına katılır; bundan başka sadece kendilerine ait kişisel malları bulunur. Katılma rejiminde, her iki taraf malvarlığı üzerinde yarı yarıya haklara sahiptir.

Öte yandan, 2001 öncesi evliliklerde mal paylaşımı için “Mal Paylaşımı Rejimi” uygulanır. Bu rejimde, eşler yalnızca kendi üzerine kayıtlı olan mallar üzerinden hak iddia edebilir. Eğer bir eşya eşlerden birinin üzerine kayıtlı değil ise, hak iddiası kural olarak mümkün değildir.

Ayrıca Bkz: Boşanmada Mal Kaçırma

Boşanmada Hangi Mallar Paylaşılır?

Boşanma davasında mal paylaşımı edinilmiş malvarlığının paylaşılmasıdır; her eşin evlilik boyunca karşılığını vererek edindiği mal (ortak değerler), evliliğin bitmesi halinde eşler arasında paylaşılır.

TMK m. 219 metnine göre;

"Edinilmiş mal, her eşin bu mal rejiminin devamı süresince karşılığını vererek elde ettiği değerlerdir." 

TMK m. 219 örnekleme yöntemi ile edinilmiş (paylaşıma tabi) mallar şöyledir;

• Çalışmasının karşılığında edinilmiş eşyalar,
• SGK ve benzeri kurumlardan yapılan ödemeler,
• Çalışma gücünün kaybı nedeniyle ödenen tazminatlar,
• Kişisel malların gelirleri, 
• Edinilmiş malların yerine geçen değerler,
• Şirket hisselerinden edinilen (veya edinilecek) kar payı veya şirketin kar payı vermek yerine yaptığı yatırımlar,
• Maaş veya çalışma karşılığı edinilen parayla alınan şeyler,
• Maaştan biriktirilen para,
• Evlilik birliği içerisinde alınan otomobil vs.,
• Evlilik birliği içerisinde alınan taşınmazlar (gayrimenkuller), 
• Vizite ücreti, prim, bahşiş, ikramiye,
• Yaratılan eserlerden kazanılan para,
• Yüklenici sıfatıyla faaliyet sonunda sağlanan kazanç,
• İşsizlik maaşı,
• SGK ödemeleri,
• Kıdem tazminatı,
• Kişisel eşya olan bir gayrimenkulün kira geliri. Bu noktada, kişisel mal gelirinin harcanmamış olduğu, tasarruf edildiği kanıtlanmalıdır.
• Bankada kişisel eşya olan bir paranın durduğu vadeli mevzuatın getirdiği faiz,
• Kişisel eşya sayesinde elde edilen para,
• Edinilmiş malların satışından kazanılan parayla elde edilen şeyler (ikame değerler),
• Ölünceye kadar bakma sözleşmesi karşılığı edinilen şeyler,
• Ödüller,
• Emeklilik ikramiyesi,
• Bireysel emeklilik (primleri edinilmiş mallardan ödenmişse).
• Taksitli alışverişlerde evlilik boyunca ödenen taksit karşılığı pay talep edilebilir. 
• Taksitle alınan bir eşyanın taksiti boşanmadan sonraki zamanlara kadar uzamış olsa bile diğer eşin bu eşya üzerinde bir kısım hakkı bulunmaktadır.

Boşanmada Hangi Mallar Paylaşılmaz?

Boşanmada mal paylaşımı kapsamında kişisel mallar evliliğin bitmesi halinde paylaşmaya tabi olmayan mallardır. Bunlar;

• Eşlerden sadece bir tanesinin kişisel olarak kullandığı kendi eşyaları,
• Evlilik öncesinde eşlerden birine ait bulunan şeyler
• Evlilik sırasında miras kalan şeyler
• Evlilik sırasında başka bir şekilde karşılıksız (bedel ödemeksizin) kazanılan değerler,
• Manevi tazminat alacakları,
• Kişisel malların yerine geçen değerlerdir.

Örneğin evlilik sırasında eşlerden birine kendi akrabaları tarafından yapılan hibeler kişisel mal sayılır ve boşanmada paylaşılmaz. Mesela bir ev satış olarak gösterilmesine rağmen bir eşin kendi babası tarafından bağışlanmışsa, o ev boşanma davasında mal paylaşımına tabi olmaz.

Bir malın kişisel mal olduğunu iddia eden eş ispatla yükümlüdür. Boşanma avukatının özellikle ispat hususunda çok titiz çalışması gerekmektedir. Aksi ispat edilinceye kadar tüm mallar edinilmiş kabul edilir ve paylaşıma tabi tutulur.

Boşanmada Mal Paylaşım Davası

Boşanmada mal paylaşım davası (mal rejiminin tasfiyesi davası), boşanma ile aynı dosyada görülmemektedir.

Uygulamada boşanma dava dilekçesi içerisinde mal paylaşımında bulunma talebi de yazılabilmektedir. Her ne kadar mal paylaşım talebinde bulunulsa da, hâkim mal paylaşım davası ve boşanma davasını ayırır. Buna dosyaların tefrik edilmesi denir; iki dava da birbirinden ayrı yürütülür ve ayrı esas numaraları bulunur. 

Diğer seçenek, mal rejiminin tasfiyesi davasının boşanma kararı kesinleştikten sonra açılmasıdır. Bu dava kesinleşmiş boşanma kararı ve malvarlığına ilişkin tüm iddia, talep ve deliller eklenmek suretiyle açılır.

Boşanma davasında mal paylaşımı davası bekletilmektedir. Buna bekletici mesele yapmak denir. Mal paylaşımı davası ancak boşanma davasının sonuçlanmasının ardından karara bağlanır.

Mal Paylaşımı Davası Yetkili Ve Görevli Mahkeme

Boşanırken mal paylaşımı (mal rejiminin tasfiyesi) davası boşanma davasının görüldüğü mahkemede açılır.

Mal Paylaşımı Davası Zamanaşımı

Boşanma durumunda mal paylaşımı (mal rejiminin tasfiyesi) davasının açılması için, boşanma davası kararının kesinleşme tarihinden itibaren 10 yıllık zamanaşımı bulunmaktadır. 10 yıl içerisinde açılabilen mal paylaşımı davasında görevli mahkeme aile mahkemesidir. Aile mahkemesinin olmadığı yerlerde ise asliye hukuk mahkemesi mal paylaşımı davasına bakar.

Mal Paylaşımı Davasında Neler Talep Edilebilir?

Mal paylaşımı davası ile üç farklı talepte bulunulabilir.

Katılma Alacağı

Boşanma halinde eşlerden her biri “edinilmiş mallara katılma rejimi” esaslarına göre malvarlığının yarı yarıya paylaştırılması için alacak hakkına sahiptir. 

Aşağıda detaylı açıklanacak olan katılma alacağı Türk Medeni Kanunu’na göre hesaplanmaktadır:

• TMK 229. maddesinde belirtildiği üzere eşin malvarlığından fiilen çıkmış olup da hukuken malvarlığında mevcutmuş gibi kabul edilerek hesaplama yapılan bu malvarlığı değerlerine “eklenecek değerler” denir.
• Ardından, bir eşin kişisel mallarına ilişkin borçları evlilik içi veya evlilik dışı olsa da o eşin kişisel malı ile evlilik içinde edinilmiş malı arasında oluşan yarar veya zararı dengelemek için bir hesaplama yapılması gerekir. İşte bu dengeleme hesaplamasına “denkleştirme” denir. (TMK m. 230)
• Son olarak, eklenen değerler ve denkleştirme de yapılarak eşin evlilik birliği içerisinde edinilmiş tüm mallarının toplam değerinden (TMK m. 219), bu mallara dair borçlar çıkartıldıktan sonra geriye kalan değer eşler arasında “katılma alacağı” olarak kabul edilir. 

Katılma alacağı yarı yarıya paylaşılır (MK m. 236/1). Eşler arasındaki katılma alacağı olarak yarı yarıya paylaşılan bu değerlere “artık değer” (MK m. 231) denir.

Katkı Payı Alacağı 

Katkı payı alacağı eski (mülga) Medeni Kanun’a göre geçerli olan talep sistemidir. Burada “bir eşin aldığı mala katkı sunan diğer eş” boşanma durumunda katkı payı alacağı talep edebilir. 

Değer Artışı Payı Alacağı 

Değer artışı payı alacağı eşlerden birinin diğerine ait malın edinilmesine, iyileştirilmesine veya korunmasına hiç ya da uygun karşılık almaksızın esaslı katkıda bulunması durumunda doğar. Bu, tasfiye sırasında söz konusu malda oluşabilecek değer artışı için katkısı oranında sahip olduğu alacak hakkıdır. (TMK m. 227) Örneğin bir ev evlilik öncesi alınmış, evlilik sırasında tadil edilmişse, tadilat kısmında diğer eş hak sahibidir.

Mal Paylaşım Davasının Açılması

Mal paylaşımı davası ister boşanma davası ile birlikte, ister boşanma davasından sonra ikame edilsin, boşanma kararının kesinleşmesinden önce karara bağlanamaz. Eşlerden her biri diğerinin malvarlığı açısından yarı yarıya hak sahibidir. Ancak bazı durumlarda eş diğer eşe karşı herhangi bir hak iddia edememektedir. Boşanma davasının açılması usulü mal rejiminin tasfiyesi için de geçerlidir. 

Anlaşmalı boşanma davasında bir anlaşmalı boşanma protokolü (sözleşmesi) hazırlanarak mal paylaşımı kesin bir şekilde belirlenebilmektedir. Çekişmeli boşanma davasında ise boşanma dilekçesinde “mal paylaşımı talep beyanı” belirtilerek boşanma davası kararının sonuçlanmasının ardından mal paylaşım davası açılabilir.

Boşanmada Mal Paylaşımı - Eşlerin Paylarının Hesaplanması

Evlilik veya mal rejimi sona erdiğinde, edinilmiş malların tasfiye anındaki değerleri tespit edilerek hesap yapılır.

Boşanmada Mal Paylaşımında Mallara Eklenecek Değerler

Aşağıdaki değerler, edinilmiş mallara eklenir ve paylaşılır:

• Eşlerden birinin mal rejiminin sona ermesinden önceki 1 yıl içerisinde diğer eşin rızası olmaksızın olağan hediyeler dışında karşılıksız olarak üçüncü kişilere verdiği değerler (karşılıksız kazandırmalar),
• Bir eşin diğer eşin katılma alacağını azaltmak amacıyla yaptığı devirler.

Bu gibi durumlarda malın devredildiği tarihteki değer tespit edilerek paylaşıma tabi tutulur.

Boşanmada Mal Paylaşımında Denkleştirme

Denkleştirme, bir eşin diğer eş için yaptığı ödemelerin geri istenmesi olarak anlatılabilir. TMK m. 230/1 uyarınca bir eşin kişisel mallara ilişkin borçları ortak/edinilmiş mallardan ödenmişse veya edinilmiş/ortak borç kişisel mallardan ödenmişse, mal rejiminin tasfiyesi sırasında denkleştirme talep edilebilir.

Boşanmada Mal Paylaşımında Artık Değer Hesaplaması

Artık değer, her eşin edinilmiş mallarının toplam değerinden bu mallara ait borçların çıkarılmasından sonra kalan miktardır. Bu hesaplamaya eklenme ve denkleştirme de dahil edilir. Değer eksilmesi dahil edilmez. Mal rejiminin tasfiyesi sonucunda alacak hakkı olarak sahip olacakları katılma payı alacağı, artık değerin yarısıdır. Evlilikte mal rejimi sözleşmesi olması halinde bu oran farklı bir şekilde belirlenebilir.

Artık değeri tespit için önce malvarlığı değeri tespit edilir, buna aktif değer denir:

• tasfiye sırasında mevcut olan edinilmiş mallar,
• eklenecek değerler ve
• kişisel mallara giden edinilmiş malların karşılıkları.

Bu aktif değerden;

• değer artış payı,
• edinilmiş mallara giden kişisel malların karşılıkları ve
• borçlar çıkarılır.

Kalan değer artık değerdir.

Boşanmada Mal Paylaşımında Değer Artış Payının Hesaplanması

Eşlerden biri, diğerine ait bir malın edinilmesine, iyileştirilmesine veya korunmasına hiçbir karşılık veya makul bir karşılık almaksızın katkıda bulunmuşsa, tasfiye sırasında bu malda ortaya çıkan değer artışı için katkısı oranında alacak hakkı olur.

Örneğin bir evin alınmasından sonra bir eşin diğer eşe ait bu evi iyileştirmesi veya bakımını sağlaması halinde, boşanmada mal paylaşımı sırasında bu evin ilk değeri ile sonraki değeri arasındaki miktarın yarısı bu eşe ait olur.

Değer tespiti boşanma sırasındaki değerden hesaplanır, ancak malda değer artışı değil değer kaybı olmuşsa bu defa katkının başlangıçtaki değeri esas alınır.

Değer artış payı alacağının belirlenmesi için önce değer artış payı oranının belirlenmesi gerekir.

Örneğin, eşlerden birisi, diğer eşe miras kalan 200.000 TL değerindeki eve 50.000 TL tadilat masrafı yaparsa, ve bu ev boşanmaya kadar geçen zamanda 600.000 TL ediyorsa, bu durumda:

• Değer artışı: 600.000 – (200.000+50.000) = 350.000 TL tutar.
• Katılma oranı: 200.000+50.000 / 50.000 = ¼ oranındadır
• Değer artış payı: 350.000 / 4 = 87.500 TL tutarındadır.
• Değer artış payı alacağı: 87.500 TL + 50.000 TL toplamıdır = 137.500 TL

Böyle bir malın boşanmadan önce elden çıkarılmış olması halinde hakim, hakkaniyet ilkesi uyarınca kendisi bir değer belirler.

Boşanmada Mal Paylaşımında Katılma Alacağı Hesaplaması

Her eş, diğer eşe ait artık değerin yarısı kadar hak sahibidir. Alacaklar takas edilir.

Eşin mal paylaşımından alacağı, sözleşme ile değiştirilebilir; ayrıca, zina veya hayata kast nedeniyle açılan boşanma davalarında mahkemece azaltılabilir veya kaldırılabilir.

Örneğin, 50.000 TL değerinde artık değer var ise, her bir eşin payı 25.000 TL’dir. Ancak hakim boşanmada kusurlu olan eş aleyhine değiştirerek o eşin payının 10.000 TL olmasına veya hiç değer artış payı almamasına karar verebilir. Bunun için boşanma davasının zina veya hayata kast nedeniyle açılması gerekmektedir.

2002’den Önce Evlenenlerde Mal Paylaşımı Nasıl Gerçekleşir?

01.01.2002 tarihinden önce evlenmiş olan bireylerin boşanma sırasında mallarının tasfiyesi 2’ye ayrılır:

1. 01.01.2002 tarihinden önce edinilen mallar
2. 01.01.2002 tarihinden sonra edinilen mallar

Bunların hukuken incelenmesi ayrı ayrı yapılacaktır.

01.01.2002 tarihinden önce edinilen mallar

Medeni Kanun, eşler arasında Mal Ayrılığı Rejimi kabul edilmekteydi. 01.01.2002 tarihinden önce satın alınan mallar kimin üzerine kayıtlı ise mal ona ait olacaktır. Bu satın alınan mallar mal tasfiyesine tabi tutulmayacaktır. Ancak bir eşin üstüne kayıtlı malın satın alınmasında diğer eşin de katkısı varsa, boşanma sonrası bu maldan yararlanamayacak olan eş diğer eşten katkı payı alacağı talep edebilir.

01.01.2002 tarihinden sonra edinilen mallar

Bu tarihten sonra yürürlüğe giren Medeni Kanun’da malların yarı yarıya paylaşımını esas alınmıştır. Bu doğrultuda, Edinilmiş Mallara Katılma Rejimi yasal mal rejimi olarak kabul edilmiştir.

2002 öncesi ve sonrası uygulanan mal rejimlerinin ortak özelliği, evlenmeden önce satın alınan malların, evlilik öncesinde kimin üzerine kayıtlıysa o kişinin kişisel malı sayılacağıdır.

Boşanmada Mal Paylaşımı ve Nafaka Ödemeleri Nasıl Yapılır?

Boşanmada mal paylaşımında değerler para veya eşya olarak ödenebilir. Ödenmesi gereken tarihten itibaren faiz işletilir. Eğer eşin mal paylaşımında borçlu olduğu değeri ödemesi kendisi için ciddi güçlükler oluşturacaksa, borçlu eş ödemelerin uygun bir süre ertelenmesini talep edebilir. Bu durumda diğer eş teminat gösterilmesini isteyebilir.

Evliyken Alınan Ev Boşanınca Kimin Olur?

Evliyken alınan ev edinilmiş mal sayılır. Evlilikte mal paylaşımı bakımından, kişisel mallar grubuna giren varlıklardan elde edilen gelir ile alınan ev kişisel mal sayılır. Örneğin evlilik sırasında satın alınan bir ev eşlerden birine miras kalan para ile veya düğünde takılan altınlar ile alınmış ise, kişisel maldır ve boşanmada paylaşıma tabi tutulmaz.

Evlilik Öncesinde Alınan Ev Boşanınca Kimin Olur?

Bir ev evlilik öncesinde eşlerden biri tarafından alınmışsa ve tamamı ödenmişse, eşler arasında paylaştırılmaz. Eğer ki evin kredi ödemeleri evlilikten sonra da devam ediyorsa, o evin evlilik tarihinden sonra kredi ile ödenen kısmı eşler arasında paylaşıma tabidir. Boşanmada gayrimenkul paylaşımı bu şekildedir.

Evlilik Öncesi Sözleşme

Eşler evlilik öncesi sözleşme veya evlilik sonrası imzalayacakları mal rejimi sözleşmesiyle;

• bir mesleğin icrası veya işletmenin faaliyeti sebebiyle doğan edinilmiş mallara (ortak değerler) dahil olması gereken malvarlığı değerlerinin, ve
• kişisel malların gelirlerinin

kişisel mal sayılacağını, dolayısıyla evliliğin bitmesi halinde paylaşıma tabi olmayacağını kararlaştırabilirler.

Örneğin, edinilmiş mallara katılma rejiminde taraflardan birine miras kalan veya önceden edindiği bir gayrimenkulün kira gelirleri edinilmiş mal sayılıp boşanmada eşler arası paylaşılırken, imzalanacak bir sözleşme ile bu gibi kira gelirlerinin paylaşıma dahil olmayacağı kararlaştırılabilir.  

Boşanma Davasında Kadın Hakları Nelerdir?

Kadın, çalışmasa da emeği ile evliliğe katkı sağlamış olur. Dolayısıyla evlilik boyunca edinilen malların yarısı kural olarak kadına aittir. Bunun kişisel mallar ve evlilik sözleşmesi ile tasfiye harici bırakılan mallar gibi istisnaları bulunur.

Düğünde takılan takılar (ziynet eşyaları) kadına aittir. Bu altınların satılarak bir ev alınması halinde, ev kadının kişisel malı sayılır ve erkek hak iddia edemez. Ancak altınların evin bir kısmını ödemesi, geriye kalanının maaş vs. ile ödenmesi halinde, altınların ödediği kısım kadına ait olur; geriye kalan kısım eşler arasında paylaşılır.

Kadına ait evlilik öncesi bir mal satılıp evlilik sırasında ortak bir mal alınıyorsa, kadının evlilikte alınan mal için ödediği para kadının kişisel malı sayılır. Bu durum erkeklerde de böyledir.

Boşanmada Eşe Ait Şirketin Paylaşımı

Evlilikten önce kurulan bir şirkete ait hisseler kişisel mal sayılır ve boşanmada paylaşıma tabi değildir. Ancak şirketin hisseleri evlilik boyunca değer kazanmış ise veya şirkette dağıtılmayan kar payı varsa, diğer eş bu değerlerin yarısını isteyebilir. Evlilikten sonra şirket hisseleri kazanılmışsa edinilmiş malvarlığından sayılır ve paylaşıma tabi tutulabilir. Bunda hisselerin nasıl edinildiğine bakılır. Paylaşıma girse dahi hisseler değil, hisselere karşılık gelen değer (bedel) ödenir.

Şirket Kişisel Mal İse Boşanmada Diğer Eşin Payı Nedir?

Boşanmada şirket hissesi 2002 öncesinde alınmışsa eşin kişisel malıdır.

Ancak 2002 tarihinden boşanma tarihine kadar olan dönem için diğer eşin hakkı doğmuş olabilir. Bu hak, şirket tarafından hissesi oranında temettü ödenmişse veya temettü ödenmemiş, diğer bir deyişle kar payı verilmemiş ancak şirkete ayın olarak ilave edilmiş ise doğar. Boşanmada şirket üzerine alınan mallar bu halde paylaşılabilir. Bu, mal rejiminin sona erdiği sırada (boşanma davasının açıldığı tarih) katılma alacağı olarak hesaplanır.

Miras yoluyla kalan şirket hisseleri de kişisel mal olarak kabul edilir. Zira boşanmada miras üzerinde eş hak iddia edemez.

Eşler eğer birlikte şirket kurmuşlarsa diğer eşe ait şirket payına yönelik katılma alacağı isteminde bulunamaz, şirket payına yönelik katkı payı varsa ancak bu katkıyı isteyebilir. 

Şirketin Edinilmiş Mal İse Boşanmada Diğer Eşin Payı Nedir?

Şirket edinilmiş mal statüsünde ise, yani evlilik birliği içerisinde edinilen bir şirketse, ödenmemiş kar payı tespit edilir. Bu tespit edilen miktar “artık değer”dir ve yarısı oranında katılma alacağına hükmedilir. Alacağa hüküm tarihinden itibaren işleyecek yasal faizinin işletilmesi talep edilmelidir.

Şirketten Kar Payı Ödemesi Yapılmışsa Boşanmada Paylaşım Nasıl Olur?

Şirketten kar payı ödemesi yapılmışsa, kar payının ne kadar olduğu tespit edilir, mal rejiminin sona erdiği tarihte ulaştığı reel değer belirlenir ve şirketten elde edilen kar payı mal rejiminin tasfiyesine dahil edilerek paylaştırılır.

Şirkette Elde Edilen Kar Şirkete Yatırım Olarak Kullanılmışsa Boşanmada Paylaşım Nasıl Olur?

Eğer şirketin geliri kar payı olarak dağıtılmamışsa ve bunun yerine şirkete yatırım olarak kullanılmışsa, bu kar miktarının mal rejiminin sona erdiği tarihte ulaştığı reel değer belirlenir, şirkette ait olan mallar boşanmada mal rejiminin tasfiyesine dahil edilir. Reel değerin, TÜFE göz önünde bulundurularak tasfiye (karar) tarihindeki sürüm değeri bulunur. 

Sermaye edinilmiş mallardan karşılanmışsa, değer artışı da edinilmiş mal sayılır. Ancak sermaye kişisel mallardan sağlanmışsa, değer artışının sebebi irdelenir. Eğer değer artışı mal sahibinin özel bir çabası olmadan gerçekleşmişse konjonktürel değer artışı söz konusu olur ve bu kişisel mal sayılır; özel bir çaba var ise, bu endüstriyel değer artışıdır ve edinilmiş maldır. 

Mükerrer tahsilin önlenmesi bakımından, şahsın adına kayıtlı olmayıp şirketin adına kayıtlı olan mallar yönünden katılma alacağına hükmedilemez. Öz sermayedeki artış miktarı dikkate alınarak artık değer belirlenir.

Boşanmada Şirket Hissesine Tedbir Konulması

Boşanma davasında şirket hisselerine ihtiyati tedbir koymak söz konusu değildir. Ancak mal paylaşımı davasında şirket hisselerine ve diğer malvarlığına tedbir koydurulabilir.  

Boşanmada Hacizli Mal (İcralık Mallar) Paylaşımı Nasıl Olur?

Boşanmada hacizli mal paylaşımı, kanunda açık bir şekilde belirtilmemiştir. Hacizli malların paylaşımı konusunda önemli olan mal paylaşımı rejimini belirleyecek olan evlilik birliğinin kurulma tarihidir. 

2002 öncesi evliliklerde mal paylaşımı edinilmiş malları da kişisel mal saymaktadır. Bu nedenle hangi eş hangi mal üzerinde yasal olarak hak sahibi ise o mal o eşindir. Eşlerin birbirlerinin malları üzerinde hak iddia etmesi genel itibariyle mümkün değildir. Dolayısıyla hacizli mal da olsa 2002 yılından önce yapılmış evliliklerde hacizli mal sahibinin eşinin herhangi bir şekilde mal paylaşım talebinde bulunma hakkı bulunmamaktadır.

01 Ocak 2002 tarihinden sonra ise katılma rejimine göre boşanmış eşler için mal paylaşımı yapılır. Katılma rejimi ise eşlerin eşit oranda birbirlerinin edinilmiş malları üzerinde hak sahibi olduğu ve kişisel mal – edinilmiş mal ayrımının yapıldığı bir rejimdir. Bu noktada eşyanın hacizli olup olmamasının herhangi bir önemi bulunmamaktadır. Hacizli de olsa, eş, mal paylaşım rejimine bağlı olarak yarı oranda hak iddia edebilmektedir.

Hacizli malların boşanmanın kesinleşmesinden sonra paylaştırılması konusunda önemli bir husus, eşin hacizli maldan alacağının olmasıdır. Eğeri eşin hacizli maldan alacağı var ise ve mala tedbir konulmuş ya da malın haczedildikten sonra haklarını talep eden alacaklılar var ise, eş de aynı şekilde haciz sırasına girer. Haciz sırası eşe ne zaman gelirse eş o zaman hacizli maldan alacağını alır. Sıra ile herkes alacağını hacizli malın satışının ardından alır.

Eşimin borcundan dolayı haciz gelir mi? Eşimin icra dosyalarından sorumlu muyum?

Hiçbir şekilde kişinin boşanmış olduğu eşi, kişinin kendi icra dosyalarından doğan borçlarından sorumlu tutulamamaktadır. Ancak, eşler arasında ortak bir borçlanma var ise bu durumdan her iki eş birlikte sorumlu olur. Ancak kişinin evlilik birliği içerisinde tek başına yapmış olduğu borçlanmalardan eş sorumlu değildir. Bu durumda eşe icra gelemez. Borçlu olan kişinin eşine haciz gelmez.

Sıkça Sorulan Sorular

Boşanmada mal paylaşımı

Evlilik devam ettiği sürece eşlerin elde ettiği varlıklar üzerinde diğer eşin hakkı olur. Boşanmada mal paylaşımı boşanma davasından ayrı bir dava ile yapılır. Mal rejiminin tasfiyesi denilen bu dava ile eşlerin malvarlıkları eşler arasında paylaştırılır. Eşlerin kişisel malları mal paylaşımına tabi olmaz.

Boşanmalarda mal paylaşımı nasıl olur?

Boşanma davalarında mal paylaşımı yapılmaz. Mal paylaşımı için aile mahkemesinde ayrı bir dava açılmalıdır. Boşanma davası bittikten sonra mal paylaşımı davası karara bağlanır. Bu davanın diğer adı mal rejiminin tasfiyesi davasıdır. Burada mahkeme eşler arasındaki mal paylaşımının nasıl olacağına karar verir.

Boşanmada hangi mallar paylaşılmaz?

Boşanmada; eşlerden sadece bir tanesinin kişisel olarak kullandığı eşyaları, evlilik öncesinde eşlerden birine ait bulunan mallar, eşlerden birine kalan miras, evlilik sırasında karşılıksız (bedel ödemeksizin) kazanılan değerler, manevi tazminat alacakları, kişisel malların yerine geçen değerler paylaşılmaz.

Boşanmada mal paylaşımı yarı yarıya mı?

Mal paylaşımı boşanmada kural olarak yarı yarıya yapılır. Ancak zina veya hayata kast özel boşanma sebepleriyle gerçekleşen boşanmalarda hakim takdir yetkisini kullanabilir. Bu durumda zina yapan eşin veya hayata kast eden eşin mal paylaşımında payı azaltılabilir veya tamamen kaldırılabilir. 

Anlaşmalı boşanmadan sonra mal paylaşımı davası açılır mı?

Anlaşmalı boşanma davasında eşler mal paylaşımını yapabilirler. Bu halde eşlerin imzalayacağı sözleşmede mal paylaşımının yapıldığına veya nasıl yapılacağına ilişkin hüküm yer alır. Eğer böyle bir paylaşım hükmü yoksa ve feragat da edilmemişse anlaşmalı boşanmadan sonra mal paylaşımı davası açılabilir.

Boşanma davası açılmadan önce satılan mallar paylaşıma dahil midir? 

Boşanma davasından önce muvazaalı olarak mallar elden çıkarılmış olabilir. Bu husus gözetilerek mahkemece dava tarihinden geriye dönük 1 yıl içerisideki satışlar hiç yapılmamış gibi mal paylaşımına dahil edilir. Bu malların değerini hakim hakkaniyet ilkesine göre belirler ve diğer eşin alacağı tespit edilir.

Kaynak: Türk Medeni Kanunu