Soybağının Reddi Davası

Soybağının reddi davası, TMK’nın Aile Hukuku kitabının hısımlık başlıklı 2. kısmı olan soybağının kurulması bölümünde düzenlenmiştir. Soybağının reddine ilişkin hükümler TMK’nın 286. ve 291. maddeleri arasında yer almaktadır.

Soybağının Reddi Nedir?

Soybağının reddi; baba ile çocuk arasında geçerli olan babalık karinesinin, dava yoluyla çürütülerek, ortadan kaldırılması anlamına gelmektedir. Soybağının düzeltilmesi için soybağının reddi davası açılması zorunluluk teşkil etmektedir. 

Soybağının Reddi Davasını Kimler Açabilir?

Soybağının reddi davası kimler açabilir sorusu kanunda cevaplanmıştır. Bu davayı açabilecek kişiler TMK hükümlerince sınırlı olarak sayılmıştır. Buna göre;

• Babanın soybağının reddi davası açması ile babalık karinesi çürütebilir.
• Çocuğun soybağının reddi davası açması da kanunlarca mümkün kılınmıştır.
• Henüz ergin olmayan çocuk için atanacak kayyım da bu davayı açabilmektedir.
• Son olarak kocanın akıl sağlığını kaybetmesi, ölmesi veya gaipliğine karar verilmesi durumu mevcut olabilir. Burada kocanın altsoyuna, annesi ve babasına veya baba olduğunu iddia eden kişiye soybağı reddi davası açma hakkı tanınmıştır. 

Anne soybağının reddi davasını açabilir mi sorusunun cevabı olumsuzdur. Babalık davasının aksine soybağının reddi davasını açmaya annenin hakkı olmadığı kabul edilmektedir.

Soybağının Reddi Kaç Yıl?

Soybağının reddi davası ne kadar sürer sorusuna kesin bir cevap vermek mümkün değildir. Dava süreci sorunsuz ilerlerse 1-2 yıllık süre içerisinde sonuç alınabilir. Ancak istinaf başvurusu yapılması durumunda süreç 3-4 yıla kadar uzayabilmektedir.

Dava açmaya hakkı olan kişiler 1 yıllık süre içerisinde bu davayı açmak zorundadırlar. Bu süre şahsın baba olmadığını veya annenin hamile kaldığı sırada başka bir erkekle cinsel ilişki yaşadığını öğrendikten sonra başlar. Ellerinde olmayan nedenlerden dolayı babalıktan red davası açılamamış olunabilir. Bu halde bir yıllık süre sebebin ortadan kalktığı anda işlemeye başlayacaktır.

Bu 1 yıl soybağının reddi davası zamanaşımı süresi değil hak düşürücü süredir. Yani hakim bu süreyi re’sen gözetecek tarafların iddia etmesine gerek olmayacaktır.

Soybağının Reddi Davasından Sonra Ne Olur?

Soybağının reddi davası sonrasında baba ile nesep sonlanacaktır. Yani çocuğun babası olarak gözüken kişi ile arasındaki soybağı ilişkisi ortadan kalkacaktır. Kararın kesinleşmesi ile çocuk baba yönünden nesepsiz hale gelmektedir. Lakin çocuğun annesi ile arasındaki soybağı ilişkisi devam etmektedir. Zira bu bir aile red davası değildir.

Ayrıca ret kararı geçmişe etkili sonuç doğurmaktadır. Böylece çocuğun doğumundan itibaren kocanın çocuk için yaptığı her türlü masraf ve giderler geri istenebilecektir. Çocuğa yapılan bakım masrafları, anne ve gerçek babadan talep edilecektir. Burada sebepsiz zenginleşme veya vekaletsiz iş görme hükümlerine göre hareket edilecektir.

Soybağının Reddi Davası Ne Kadar?

Soybağının reddi davası ücreti için kesin bir tutar belirtmek zordur. Genel olarak somut olaya göre avukat tarafından değerlendirme yapılacaktır. Yine de her yıl asgari ücret tarifesi belirlenmektedir. Bu tarifeye göre bu davanın takibi için alınacak ücret 30.000,00 TL’den az olamayacaktır.

Soybağının Reddi Basit Yargılama Mı?

Basit yargılama usulüne tabi dava ve işler, HMK’nın 316. maddesinde sayılmıştır. Soybağı davaları bu kapsamda değildir. TMK’nın 284. maddesi uyarınca da bu yönde hüküm yoktur. Bu nedenle soybağı reddi davası yazılı yargılama usulüne tabidir.

Soybağının Reddi Davası Nasıl Açılır?

Bu dava soybağının reddi dava dilekçesi ile mahkemeye başvuru yapılarak açılacaktır. Dilekçe görevli ve yetkili mahkemeye sunulmalıdır. Aksi takdirde kişiler hak ve zaman kaybına uğrayacaklardır.

Görevli mahkeme 4787 sayılı kanun gereği aile mahkemeleridir. Aile mahkemelerinin kurulmadığı yerleşkelerde asliye hukuk mahkemeleri aile mahkemesi sıfatıyla davaya bakacaktır. Yetkili mahkeme ise davaya taraf olanların, dava açılış tarihindeki yerleşim yeridir. Bunun yanı sıra çocuğun doğumu sırasındaki yerleşim yerinde de dava açılabilmektedir.

Soybağının Tespiti Davası Kime Karşı Açılır?

Soybağının tespiti davasında davalının kim olacağı davacının kim olduğuna göre değişiklik göstermektedir.

Şöyle ki;

• Soybağının reddi davasını koca açmışsa, davalı tarafta anne ve çocuk birlikte gösterilmek zorundadır.
• Kocanın altsoyu, annesi veya babası açmışsa davalı olarak anne ve çocuk gösterilecektir.
• Çocuk açmışsa, davalı tarafta anne ve koca mecburi dava arkadaşı olacaktır.
• Baba olduğunu iddia eden kişi açmışsa, davalı anne çocuk ve koca olacaktır.

Çocuk ve Baba Arasında Soybağı Olmadığı Nasıl İspat Edilir?

Soybağının reddi davasında ispat iki ana başlık üzerinden değerlendirilmelidir.

Çocuğun Evlilk Sırasında Ana Rahmine Düşmesi

Evlenme tarihinden başlayarak 180 gün içinde doğan çocuk evlilik birliğinde doğmuş sayılır. Ayrıca evlilik birliğinin sona ermesinden sonra en fazla 300 gün içinde doğan çocuk da evlilik içinde ana rahmine düşmüş sayılacaktır.

Davacı, kocanın gebe kalma döneminde karısı ile cinsel birlikteliğinin imkansız olduğunu kanıtlamalı veya çocuğun doğumuna koca ile gerçekleştirilen cinsel birlikteliğin sebep olmadığını kanıtlamalıdır.

Soybağının Reddi Davasında DNA Testi

Kocanın çocuğun babası olmadığının ispatı en sonunda tıp biliminden faydalanılarak ortaya çıkacaktır. Soybağının reddi davasında DNA testi %99,8 oranında doğru tespit sağlamaktadır. Böylece uyuşmazlık kesin olarak çözülmektedir. Lakin tıbbi incelemeler için sağlam ve inandırıcı deliller gerekmektedir. Bu deliller kadının kocasına karşı sadakatsiz davrandığına veya annenin başka bir erkek ile çocuğun gebe kalma döneminde cinsel ilişkiye girdiğine ilişkin olmalıdır.

TMK Madde 284 uyarınca taraflar ve üçüncü kişiler, soybağının belirlenmesinde zorunlu olan ve sağlıkları yönünden tehlike yaratmayan araştırma ve incelemelere rıza göstermekle yükümlüdürler.

Çocuğun Evlenmeden Önce ve Ayrılık Safhasında Ana Rahmine Düşmesi

Kanun koyucu soybağının reddine karar verilebilmesi için, çocuğun evlilik öncesi veya ayrı yaşama sırasında ana rahmine düşmesinin kanıtlanmasını yeterli görmüştür.

Burada evlenme ve doğum tarihini gösteren belge veya ayrı yaşamaya ilişkin mahkeme hükmünün sunulması yeterlidir. Ayrıca karı kocanın mahkeme hükmü olmasa dahi ayrı yaşadıkları kanıtlanırsa başkaca delile gerek olmadan soybağının reddi kararı verilir.

Soybağının Reddi Dava Dilekçesi Örneği

İstanbul Aile Mahkemesine

Davacı        : Ahmet Mehmet (TC Kimlik No.:54723095420532) (Adres)

Vekili          : Avukat Pınar Denktaş

Davalı        : Dilek Mine (TC Kimlik No.: 573290520529602476042) (Adres)

Davalı        : Sevgi Fazla (TC. Kimlik No:74529052046942052) (Adres)

Konu          : Nesebin reddine karar verilmesi talebinden ibarettir.

Açıklamalar

1. Taraflar 01/01/2019 tarihinde evlenmiştir. 4 yıl süren evlilikleri, İstanbul 34. Aile Mahkemesinin 2023/542795032 Esas sayılı dosyasında verilmiş olan boşanma kararı ile sona ermiştir.

2. Tarafların zina sebebiyle açılan boşanma davası iki yıl üç ay sürmüş olup, bu süreç içerisinde davacı ile davalı fiili olarak ayrı yaşamaktadır.

3. Melis Melisa boşanma öncesinde ve sonrasında başka sevgilisi olduğu ispatlanan bir erkekle beraber yaşamış olup hali hazırda yaşamaya devam etmektedir. Bu husus boşanma dava dosyası ile sabittir.

4. Tarafların boşanma davası derdest iken, 2023 tarihinde, davalı yan Hikmet isimli çocuğu dünyaya getirmiştir. Ancak çocuğun doğduğu tarihte henüz boşanma gerçekleşmemiş olduğundan çocuk evlilik birliği içinde doğmuş sayılıp davacının nüfusuna kaydedilmiştir.

5. Selçuk isimli çocuğun nesebi şu an nüfus kaydında davacı müvekkil gözükmektedir. Ancak çocuğun gerçek babası davalının boşanma sürecinde de beraber yaşadığı Kerem isimli kişidir.

6. Bu nedenlerle müvekkilim ile çocuk arasında soybağı olmadığının tespiti ile nesebin reddini talep etme zorunluluğu hasıl olmuştur.

Hukuki Nedenler: TMK, HMK ve İlgili Mevzuat

Deliller: Nüfus Kayıtları, Doğum tutanakları, DNA İncelemesi Tanıklar, Doktor Raporu, Adli Tıp İncelemesi, yemin, keşif, bilirkişi, Uzman Görüşü ve her türlü sair delil.

Netice ve Talep: Yukarıda açıklanan ve re’sen göz önüne alınacak nedenlerle; TMK’nın soybağına ilişkin hükümleri uyarınca davalı çocuğunun soybağının reddine, davacı baba üzerinde yer alan nüfus kaydının iptaline, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini saygılarımızla vekalaten arz ve talep ederiz.