Miras Payları

Miras Payları Tablo

Öncelikle miras payları tablo olarak verilmiştir. Daha sonra aşağıda miras pay oranları detaylı olarak açıklanmıştır.

Mirasçı	Miras Payı	Saklı Payı
Tek başına çocuk(lar) miras payları
1 çocuk	1/1	½
2 çocuk	½	¼
3 çocuk	1/3	3/12
Altsoy ve eş varsa miras payları
1 çocuk	¾	3/8
2 çocuk	3/8	3/16
3 çocuk	3/12	3/24
Eş	¼	¼
Anne ve baba miras payları
Anne	½	1/8
Baba	½	1/8
Anne baba varsa miras payları
Anne	¼	1/8
Baba	¼	1/8
Kardeş	½	-
Eş	½	½
Anne kardeş ve eş miras payları
Anne	¼	1/8
Kardeş	¼	-
Eş	½	½
Büyük anne büyük baba ve eş miras payları
Eş	¾	¾
Büyük anne/baba	¼	-
Eş ve kardeşler miras payları
Eş	½	½
Kardeşler	½	-

Miras Hakkı

Miras hukukunda miras hakkı olan 3 zümre bulunur:

• Miras bırakanın alt soyu: çocukları, torunları
• Miras bırakanın anası babası ve kardeşleri
• Miras bırakanın büyük anne babası ve amca, hala, dayı, teyze

Zümre sistemine göre, alt zümrede mirasçı varken üst zümreye miras geçmez. Yani miras bırakanın çocuğu varken anne ve babasına miras gitmez. Birinci zümrede kimse yoksa ikinci zümreye miras geçer. İkinci zümrede de biri bulunamazsa miras hakkı üçüncü zümreye miras geçer.

Yasal Mirasçılar Kimlerdir?

Yasal mirasçılar çocuk, torun, ana baba, büyük ana ve baba, eş, evlatlık ve devlettir.

Atanmış mirasçılar, ölen kişinin sağlar arası veya ölüme bağlı tasarruf işlemleriyle, belirlediği herhangi bir kişi olabilir. Bu işlemler miras sözleşmesi, vasiyetname vb. olabilir.

Miras, yasal mirasçılar ve atanmış mirasçılara miras payları oranında intikal eder.

Saklı Paylı Mirasçılar

Miras bırakan yasal mirasçılar dışında bir mirasçı atayacaksa, saklı paylı mirasçıların paylarından daha az miras almalarını sağlayamaz. Buna mirasta tasarruf edilebilir kısım denir. Yani miras bırakan, ancak mirasçıların saklı paylarını verdikten sonra, mirasının tasarruf edilebilir kısmını dilediği kişiye bırakabilir. Aksi halde kişi öldükten sonra tenkis davası açılabilecektir.

Mirasın tasarruf edilebilen kısmını bulmak için önce saklı paylı mirasçılar tespit edilir. Her mirasçı saklı paylı mirasçı değildir. Çocuk ve torunlar, anne ve baba ve eş saklı paylı mirasçıdır. Bu mirasçıların mahfuz hissesi, dokunulamayan payı vardır.  

Saklı Pay Oranları

Çocukların saklı payı yasal miras paylarının yarısı, anne ve babanınki dörtte biri, eş için çocuk veya anne baba varsa miras payının tamamı, diğer hallerde dörtte üçüdür.

Çocukların öz veya evlatlık olması fark etmez; evlatlık da saklı paylı mirasçıdır.

Tasarruf nisabını bilmek için terek ve saklı payların ne kadar olduğunu bilmek gerekir. Bu nedenle önce terekenin tespiti yapılır. Tasarruf edilebilen kısım kişinin öldüğü tarihteki tereke değeri üzerinden hesaplanır.

Evlatlığın Mirasçılığı

Evlatlık sadece evlat edinenin mirasçısı olur. Evlat edinenin eşine ve hısımlarına yasal mirasçı olmazlar. Evlat edinen ve hısımları da evlatlığın yasal mirasçıları değildir. Sadece evlatlık ve alt soyu evlat edinene mirasçı olabilir. Bu sebeple, evlat edinen ve hısımlarının halefiyet ilkesinden faydalanarak mirasçı olmaları söz konusu değildir. Bu hüküm emredicidir, aksi kararlaştırılamaz. Evlat edinen aynı zamanda evlatlığı kan hımsıysa yasal mirasçı olabilir.

Miras Payları Hesaplama

Miras paylarının tam olarak ortaya çıkması için ölüm tarihleri, geride kalan mirasçılar ve paylarının net olarak bilinmesi gerekir. Miras avukatı aracılığıyla sağlıklı hesaplama yapılabilir. Otomatik miras payı hesaplanamaz. Miras avukatının veraset ilamı (mirasçılık belgesi) ile miras payı hesaplaması mümkündür.