Boşanma Süreci

Boşanma süreci esasen boşanma kararı alınmasıyla başlar. Hukuki olarak boşanma süreci yetkili aile mahkemesine boşanma dilekçesinin verilmesi ile başlar. Süreç mahkeme tarafından yapılacak yargılama ile devam eder. Yargılama süreci sonunda mahkeme boşanma kararı verir. Mahkemenin boşanma kararına karşı itiraz (istinaf) yolunun tüketilmesi veya hiç itiraz edilmemesi ile boşanma süreci sona erer.

Anlaşmalı boşanma süreci, çekişmeli boşanma davası süreci ile kıyaslandığında oldukça kısa sürer.

Boşanma davası açıldı; boşanma süreci başladı; boşanma süreci nasıl işler? Boşanma sürecinde ev, araba, eşyalar, kira ne olur?

Boşanma Süreci

Boşanma süreci ayrılık kararı ile başlar, kararın kesinleşmesi ile sona erer. Davayı açtıktan sonra boşanma davası nasıl ilerler sorusu çokça bilinmeyenlar arasındadır.

Boşanma davası aşağıdaki süreçten oluşur:

1. Hazırlık: Boşanma kararı alınır, boşanma avukatı ile mi, avukatsız mı dava çalışılacağına karar verilir, deliller ve vakıalar hukuken değerlendirilir. Boşanma davası nasıl açılır, ona karar verilir. 
2. Davanın ikamesi: Boşanma sebepleri, nafaka, tazminat gibi talepleri içeren boşanma dava dilekçesi mahkemeye dosyalanır. 
3. Dilekçeler aşaması: Taraflar 2'şer yazılı dilekçe sunarlar. 
4. Yargılama aşaması: Duruşmalar yapılır, ilk itirazlar değerlendirilir, tanıklar dinlenir, deliller toplanır.
5. Karar aşaması: Hakim nihai kararını önce kısa karar, sonra gerekçeli kararla taraflara bildirir. 
6. İstinaf ile temyiz aşaması: Gerekçeli kararın tebliğinden sonra itirazı olan taraf, istinaf ve ardından temyize başvurabilir. 

Boşanma kararının tüm itiraz yollarından geçerek kesinleşmesiyle birlikte boşanma davası süreci sona erer.

Anlaşmalı Boşanma Süreci

Anlaşmalı boşanma süreci bir protokol hazırlanması ile başlar. Öncelikle taraflar üzerinde mutabık kaldıkları anlaşmalı boşanma protokolünü imzalar. Ardından bir anlaşmalı boşanma dava dilekçesi hazırlanır. Dava dilekçesi ve ekinde protokol tevzi bürosuna dosyalanarak dava numarası alınır. Davanın açılmasından itibaren yaklaşık 1 hafta içerisinde mahkeme tensip zaptı hazırlar. Bu tensip zaptında taraflara duruşma günü bildirilir ve eksik hususlar var ise tebliğ edilir. Duruşma günü her iki eşin de katılması zorunludur.

Eğer duruşmaya katılım olmazsa duruşma yakın bir tarihe ertelenir veya davacı eşe çekişmeli boşanma dava dilekçesi sunması için 2 haftalık süre verilir. Duruşmaya katılım sağlandığında mahkeme her iki eşe de protokolü kendilerinin mi imzaladığını ve boşanmak isteyip istemediklerini sorar. Her iki eş de boşanmayı istiyorsa ve hakim de uygun görüyorsa, protokolü onaylayarak tek celsede boşanmaya karar verir. Boşanma kararı gerekçeli olarak yazılır. Bunun için 30 günlük bir süre vardır.

Gerekçeli karar yazılınca taraflardan birinin tebliğe çıkarılması için yazılı talepte bulunması gerekir. Tebliğ edilen karara 2 hafta içerisinde itiraz olmazsa, boşanma kararı kesinleşir. Mahkeme bunun akabinde nüfus müdürlüğüne bildirim yapar ve dosya kapanır.

Çekişmeli Boşanma Süreci

Çekişmeli boşanma davası bir dava dilekçesi hazırlanması ile başlar. Boşanmaya sebep olan olaylar açıklanır, iddialar ileri sürülür, deliller belirtilir ve talepler sayılır. Dava dilekçesi ve harçlar mahkemeye yatırılır. Mahkeme dava dilekçesini alınca tensip zaptı hazırlar ve davalıya gönderir. Davalı dilekçeyi alınca 2 hafta içerisinde cevap dilekçesi sunar. Bu dilekçe davacıya tebliğ edildikten sonra 2 hafta içerisinde cevap dilekçesi verilir. Davalı, davacının cevap dilekçesini alınca 2 hafta içerisinde dilekçeye cevap verir. Böylece dilekçeler tamamlanır ve duruşma günü belirlenir.

Duruşmaya eşlerin katılması gerekmez; sadece avukatlar katılabilir. İlk duruşmada usuli işlemler yapılır. İkinci duruşmada davacının tanıklarının dinlenmesine karar verilir. Üçüncü duruşmada davalının tanıkları dinlenir. Dördüncü duruşmada hakim incelenecek başka husus yoksa dosya hakkında karar verir.

Her bir duruşma arası yaklaşık 3 ay olur. Boşanma kararı gerekçeli olarak yazılır. Bunun için 30 günlük bir süre vardır.

Gerekçeli karar yazılınca taraflardan birinin tebliğe çıkarılması için yazılı talepte bulunması gerekir. Tebliğ edilen karara 2 hafta içerisinde itiraz olmazsa, boşanma kararı kesinleşir. Mahkeme bunun akabinde nüfus müdürlüğüne bildirim yapar ve dosya kapanır. İtiraz olursa dosya önce istinaf, sonra temyize gidebilir.

Mal Rejimi Davası Süreci

Anlaşmalı boşanmada mal paylaşımı davası olmasına gerek yoktur. Mal rejimi davası tarafların mal kaçırmasını önlemek amacıyla çekişmeli boşanma ile birlikte başlatılır. Çekişmeli boşanma bittikten sonra mal rejimi davası görülmeye başlar ve deliller toplanır, bilirkişi incelemesi yapılır, tanıklar dinlenir.

Mal rejimi davası yaklaşık 4-5 duruşma kadar sürebilir. Her bir duruşma arası en az 3-4 ay olur. Karar çıktıktan sonra itiraz olursa istinaf ve temyiz aşamalarına geçilir. Bu süreçler de tüketildikten sonra karar kesinleşir ve icra aşamasına geçilir.

Boşanma Süreci Nasıl İşler

Boşanma süreci davanın açılmasından kararın kesinleşmesine kadar geçen yargılamadır. Hukuksal açıdan süreçleri yukarıda açıkladık. Peki eşler bakımından boşanma süreci günlük hayatta nasıl işler, bakalım:

Boşanma Sürecinde Evde Kim Kalır?

Boşanma sürecine girildiğinde ayrılmak üzere olan karı kocanın aynı evde yaşamaya devam etmesi beklenmez. Bu sebeple çekişmeli boşanma sürecinde mahkeme hangi eşin evde kalacağına karar verir. Anlaşmalı boşanma sürecinde evde kimin kalacağına eşler ortak karar vererek hareket ederler.

Boşanma Sürecinde Kirayı Kim Öder?

Boşanma sürecinde kira sözleşmesinde adı yazan tarafın kirayı ödeme borcu devam eder. Ancak kira sözleşmesinde evden ayrılan eşin adı yazıyorsa, evde kalmaya devam eden eş kira sözleşmesine taraf olabilir. Bunun için mal sahibine noterden bildirimde bulunmak gerekir. Böylece kira borcu eşlerce birlikte üstlenilir. Eşlerden biri, diğerinin rızası olmaksızın kira sözleşmesini feshedemez.

Boşanma Sürecinde Araba Kimde Kalır?

Boşanma sürecinde araba kimin adına kayıtlı ise onun kullanımında kalır. Boşanmadan sonra mal paylaşımı davası açıldığında arabanın bedelinden pay oranında ödeme alınabilir. Ancak boşanma sürecinde aracın üzerine haciz koyulması mümkün değildir. Eğer araç diğer eş üzerine kayıtlı ise, aracı kullanan eşin kullanımına son vermek için işlem yapabilir. Örneğin;

• 6284 sayılı kanun kapsamında aracın iadesi istenebilir.
• İhtiyati tedbir ile aracın satışı engellenebilir.
• Araç bir borcun tahsili için üçüncü şahıs tarafından haczedilebilir.
• Aracın aynen iadesi veya bedelinin ödetilmesi için dava açılabilir.
• Aracın kaybolduğuna yönelik ihbarda bulunulabilir.
• Çekici ile götürülebilir.
• Eşin kullanım hakkından men edildiğine dair ihtarname çekilebilir.

Kötüniyetli işlemlerle kullanımın engellenmesi halinde manevi tazminat davası açılabilir.

Boşanma Sürecinde Evden Eşya Almak

Boşanma sürecinde evden ayrılan eş birtakım eşyalarını evde bırakmış olabilir. Bu durumda mahkemeye talepte bulunarak polis eşliğinde eve gidip eşyaları alması için karar oluşturmasını isteyebilir. Bu durumda polisle birlikte diğer eşin evde olduğu sırada eve gidilir. Evde kalan eş zorluk çıkaramaz. Evden hangi eşyanın alındığına dair tutanak tutulur.

Boşanma Davası Sürecinde Çocuğun Velayeti

Mahkeme geçici velayet adı altında davanın sonuna kadar çocuğun hangi ebeveynin yanında kalacağına karar verir. Anlaşmalı boşanmada taraflar buna birlikte kendileri karar verirler.

Boşanma Sürecinde Başka İlişki

Boşanma sürecinde taraflar hala evli oldukları için sadakat yükümlülükleri devam eder. Dolayısıyla başka ilişki yaşamaları tıpkı evlilik devamındaki gibi aldatmaya veya zinaya girer. Bu durumda yeni sebebe dayanarak aynı eş tarafından ikinci bir boşanma davası açılabilir.

Boşanma Davasına Taraflar Katılmak Zorunda Mı?

Eşler çekişmeli boşanma davasına avukatları var ise katılmak zorunda değillerdir. Anlaşmalı boşanmada ise eşlerin aynı anda mahkeme huzurunda bir sefere mahsus bulunmaları zorunludur.

Boşanma Süreci Ne Kadar Sürer?

Boşanma süreci çekişmeli davalarda yaklaşık 1,5 sene; anlaşmalı davalarda 1 ay sürmektedir. Bu süreçler itiraz olmaksızın tamamlanabilen sürelerdir. İtiraz olması halinde istinafta ortalama 1 sene, temyizde yaklaşık 1,5 sene geçmesi beklenir.

Boşanma Sürecinde Avukat Zorunlu Mu?

Boşanma süreci ister avukatla vekaleten, ister şahıslarca bizzat yürütülebilir. Boşanma avukatı ücreti karşılamakta zorluk çekenler İstanbul Barosu'ndan destek alabilirler.