Hakim Boşanma Kararı Verdikten Sonra
Hakim boşanma kararı verdikten sonra boşanma süreci devam etmektedir. Daha sonra boşanma kararının kesinleşmesi gerekir. Davanın çekişmeli boşanma veya anlaşmalı boşanma olmasının bir farkı yoktur. Aile mahkemesi hâkimi son duruşmaya girer, tarafların boşanmasına karar verir, peki boşanma kararı sonrası ne olur? Boşanma kararının kesinleşmesine kadar taraflar boşanmış sayılmazlar. Aslında hakim boşanma kararı verir, sonra gerekçeli karar, istinaf mahkemesi, temyiz incelemesi ve son olarak boşanma kararının kesinleşme süreci gelir. Peki boşanma kararı nasıl kesinleşir? Sonra yapılacak işlemler nelerdir?
Boşanma davası kararı sonrası süreçler bakımından kronoloji:
Bu süreçte, öncelikle hüküm yani nihai karar tefhim edilir, gerekçeli karar yazılır, gerekçeli karar tebliğ edilir ve böylelikle kesinleşme süreci başlar. Kesinleşmenin birkaç yöntemi vardır;
- ya istinaftan feragat edilir,
- ya istinafa gidilir,
- ya da hiç bir şey yapmayarak mehillerin dolması beklenir.
İşte bu süreçler tamamlandığında karar kesinleşerek kesin hüküm vasfını alır. Kesin hükmün hukuki sonuçları mahkemenin her türlü hükmünün artık icra edilebilir olmasıdır. Öyleyse artık geri dönüş yoktur ve mahkeme ilamını yerine getirmek mecburidir.
Boşanma Süreci Nasıl İşliyor?
Boşanma sürecinde taraflar kesinleşme kararına kadar evli sayılırlar. Özellikle sadakat yükümlülüğü devam ettiği için eşlerin boşanma sürecinde başka ilişki yaşamaması gerekir. Boşanma sürecinde kirayı kim öder, evde kim kalır, yapılmaması gerekenler nelerdir? Bunları anlamak için boşanma süreci nasıl işler konusunu özetlemek gerekir.
Boşanma Davası Açma
Türkiye’de boşanma prosedürü esasen boşanma davası açma ile başlar. Boşanma davası; çekişmeli boşanmaveya anlaşmalı boşanma olarak açılabilir. Boşanma davası nasıl olursa olsun, öncelikle aile mahkemesine boşanma dilekçesi sunulur. Bu aşamada boşanma sebepleri dilekçede bir bir açıklanmalıdır. Çekişmeli boşanma dava dilekçesi yanında deliller, anlaşmalı boşanma dilekçesi yanında anlaşmalı boşanma protokolü sunulabilir.
Boşanmada Yargılama Aşaması
Yargılamada dilekçeler aşamasından sonra ön inceleme ve tahkikat aşamasına geçilir. Bu aşamalar; duruşmaların görüldüğü, mahkemenin delilleri topladığı ve tanıkları dinlediği aşamadır. Tahkikat aşaması hüküm aşamasında hâkimin boşanma kararını açıklaması ile son bulur.
Hâkim hüküm duruşmasında boşanma, maddi ve manevi tazminat, nafaka, velayet ve boşanmanın fer’ilerihakkında nihai kararını tefhim eder. Hakim boşanma kararı verdikten sonra gerekçeli boşanma kararı yazılır ve taraflara tebliğ edilir. Taraflara yapılan tebligattan itibaren 2 hafta içinde taraflar varsa itirazlarını istinaf dilekçesi ile sunar. Böylelikle istinaf aşamasına geçilir. Lakin istinaf aşamasına geçilmez ise boşanma kararı kesinleşir.
Boşanmada İstinaf ve Temyiz
İstinaf aşamasına geçilmesi, ilk derece mahkemesi kararının denetlenmesi demektir. Öyle ki, Bölge Adliye Mahkemesi (istinaf mahkemesi) incelemesinde tarafların tüm itirazlarını değerlendirir. Süreç ya kesinleşme, ya da temyiz aşamasıyla devam eder. Şayet boşanma süreci temyiz ile devam etmişse, Yargıtay incelemesi neticesinde sona erer.
Boşanma Davası Bitince Ne Olur?
İlk derece mahkemesi nezdindeki boşanma süreci aile mahkemesinin verdiği nihai karar ile biter. Boşanma davası bitince aile mahkemesi öncelikle kısa karar, daha sonra boşanma sebepleri açıklanan gerekçeli kararını tanzim eder.
Nihai Karar Nedir?
Nihai karar, mahkemenin yargılama sonunda oluşan kanaatini içeren, hâkimin davadan elini çekmesi sonucunu doğuran karardır. Nihai karar öncelikle kısa karar şeklinde açıklanır. Daha sonra gerekçeli karar yazılır.
Kısa Karar Nedir?
Kısa karar, davanın son duruşmasında, dosyada inceleyecek herhangi bir husus kalmamışsa açıklanır. Zira, ilk derece yargılama aşamasının son celsesi hüküm duruşmasıdır. Hüküm duruşmasında hâkim taraflara son diyeceklerini sorar. Ardından, dosyada inceleyecek herhangi bir husus kalmamışsa incelemenin tamamlandığına kanaat getirir. İncelemenin tamamlanması tarafların tüm delillerinin toplanması ve mahkemenin gerekli gördüğü araştırmayı yapmış olduğu anlamına gelir. Böylelikle nihai karar son celse duruşma zaptına geçmek suretiyle tefhim olur. Bu kısa kararda hâkim özetle; davayı kabul veya reddettiğini belirtir ve dava konusu talepler hakkında kanaatinin ne olduğunu tek tek açıklar. Kısa kararın içeriği;
- boşanma sebepleri,
- velayet,
- nafaka,
- tazminat
gibi tüm ihtilaflı konular olabilir. Örneğin mahkeme; “davanın kabulüne, tarafların boşanmalarına, velayetin davacı babaya bırakılmasına, davalı annenin müşterek çocuk için aylık 5.000 TL nafaka ödemesine ve davalı annenin davacı babaya 40.000 TL maddi, 40.000 TL manevi tazminat vermesine” şeklinde bir karar verir. Bu karar, hâkimin kanaatinin hangi vakıalara dayalı olarak verildiğini göstermez; sadece sonuç ve kanaati belirtir.
Gerekçeli Karar Nedir?
Gerekçeli boşanma kararı içeriğinde;
- tarafların iddia ve savunmaları,
- dayandıkları deliller,
- tanık beyanlarının içeriği,
- delillere ve tanık beyanlarına itibar edilip edilmediği ve bunların sebepleri,
- hangi gerekçe ile hangi kanaate ulaşıldığı,
- hukuki mesnet ve zemin ile birlikte
- mahkemenin kararına karşı yapılabilecek işlemler yazılır.
Boşanmada gerekçeli karar kaç günde çıkar sorusunun cevabı HMK m. 294’de yer alır. Buna göre gerekçeli karar hüküm aşamasında açıklanan kısa karardan itibaren 1 ay içinde yazılmalıdır.
Gerekçeli karar yazıldıktan sonra ne olur?
Gerekçeli boşanma kararının taraflara tebliğe çıkarılması için mahkemeye dilekçe sunarak talepte bulunmak gerekir. Dava gerekçeli karar öğrenme e-devlet vasıtasıyla da mümkündür ancak önemli olan gerekçeli kararın taraflarca tebellüğ edilmesidir. Yani WhatsApp yoluyla iletilen gerekçeli kararlar da tebliğ edilmiş sayılmaz.
Aile mahkemesi gerekçeli kararını yazarak taraflara tebliğ ettikten sonra taraflara karara itiraz hakkı doğar. Çekişmeli boşanma davasında da, anlaşmalı boşanma davasında da aile mahkemesinin boşanma kararına itiraz edilebilir. Aile mahkemesi kararına itiraz, istinaf kanun yolu ile yapılır.
Boşanma Davası Bittikten Sonra Ne Yapmalı?
Aile mahkemesi nezdinde boşanma davası bittikten sonra boşanma davası süreci tamamlanmış değildir. Boşanma davası kararı kesinleşene kadar eşler boşanmış sayılmazlar. Boşanma kararı kesin hale gelene kadar eşler davadan feragat ve vazgeçme işlemleri yapabilir. Hatta taraflar yeni deliller ortaya çıkması halinde başka bir boşanma davası açarak boşanma davalarının birleştirilmesini talep edebilir. Örneğin şiddetli geçimsizlik sebebiyle verilen boşanma kararı istinaftayken eşin zina yaptığına ilişkin delil ortaya çıkarsa, zina sebebiyle ayrı bir boşanma davası açılır. Öyleyse açılan bu zina davası, şiddetli geçimsizlik sebebiyle karara bağlanan fakat kesinleşmeyen boşanma dosyası ile birleştirilir. O halde, dava yeniden değerlendirilir. İşte 2 kez boşanma davası açmak bu şekilde mümkün olur. Yoksa aynı anda iki kez aynı kişi boşanma davası açamaz.
Dolayısıyla ilk derece mahkemesi nezdindeki boşanma davası bittikten sonra boşanma kararının kesinleşmesi işlemleri yapılmalıdır. Boşanma kararının kesinleşmesi;
- ya istinaf ve temyiz yoluna başvurulmaması,
- ya başvurma hakkından feragat,
- ya da bu süreçlerin tüketilmesi ile gerçekleşir.
Eğer itiraz yoksa taraflar istinaftan feragat dilekçesi sunarak daha çabuk netice almayı tercih ederler.
Mahkemenin Verdiği Karara İtiraz Yolu (İstinaf)
Aile mahkemesi kararının yanlış olduğunu düşünen taraf itiraz etme hakkına sahiptir. Bu itiraz yolu Türk hukukunda istinaf ile mümkündür. Bunun için istinaf dilekçesi sunulur.
İstinaf kanun yoluna başvurulması durumunda hükmün tamamının kesinleşmesi ve icrası ertelenir. Aksi halde, boşanma kararı kesin hale gelecektir.
İstinafın boşanmaya dair kısmına ilişkin özet bilgiler aşağıda verilmiştir. Bu yargı yolu hakkında detaylı bilgi ve istinaf dilekçe örneği web sitemizden İstinaf Nedir? başlıklı makalede detaylı olarak anlatılmıştır. Karara çıkmış boşanma davasını iptal etme ancak istinaf yolunu takiple mümkündür.
Boşanmadan sonra itiraz süresi ne kadardır?
Boşanmadan sonra itiraz süresi gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftadır. Söz konusu tebliğden itibaren 2 hafta içinde taraflar boşanma istinaf dilekçesi sunmak ve istinaf harcını ödemek suretiyle aile mahkemesi kararını üst mahkemeye gönderebilir.
Boşanmada İstinaf Şartları
HMK m. 341’de ilk derece mahkemelerinin nihai kararlarına itiraz etmek isteyenlerin istinafa başvurabileceği öngörülmüştür. Öyleyse, şahıs varlığına ilişkin olan boşanma davalarında istinafa başvurabilir.
Ne var ki, davanın çekişmeli boşanma veya anlaşmalı boşanma davasına ait hüküm olmasının istinafta önemi yoktur. Zira, tüm boşanma kararlarına karşı istinaf kanun yolu açıktır.
İstinaf şartları bakımından kural olarak aranan istinaf sınırları boşanma davalarında aranmaz. Ancak nafaka, maddi-manevi tazminat ve malvarlığına ilişkin talepler bakımından 2023 yılı için istinaf sınırı 17.830 TL’dir. Örneğin, boşanma davası ile birlikte nafaka miktarı yönünden istinafa başvurulabilmesi için yıllık nafaka miktarının 17.830 TL’yi aşması gerekmektedir. Aksi halde, istinaf talebi usulden reddedilecektir.
İstinaf Mahkemesi
İstinaf mahkemesi diğer bir deyişle Bölge Adliye Mahkemesi’dir. İstinaf incelemesi ile ilgili bilinmesi gerekenler şöyledir:
İstinaf, Bölge Adliye Mahkemeleri (BAM) eliyle genellikle duruşmasız olarak dosya üzerinden yapılır.
Kural olarak istinaf kanun yoluna başvururken savunmanın ve iddianın genişletilmesi veya değiştirilmesi yasağı uygulanır. Bunun anlamı istinaf incelemesinin sadece yerel mahkeme nezdinde ileri sürülen vakıa ve iddialar kapsamında yapılacağıdır.
Ancak istisnai olarak aile hukukunu ilgilendiren meselelerde istinaf mahkemesi gerek duyması halinde yeniden inceleme yaparak duruşma yapabilir, tanık dinleyebilir veyahut delil toplayabilir. Bunun gibi, usulsüz tebligat iddiası var ise, istinaf mahkemesi evrakı yeniden tebliğe çıkarabilir.
Böylelikle yerel mahkeme olan aile hakiminin kararına karşı yapılan tüm itirazlar değerlendirilir ve istinaf kararı verilir.
Boşanma İstinaf Dilekçesi ve İstinaftan Feragat Dilekçesi
Boşanma kararlarına karşı itiraz tebliğden itibaren 2 hafta içerisinde istinaf dilekçesi ile yapılır. İstinaf dilekçesi aile mahkemesine sunulur. Dilekçenin başlığına “Bölge Adliye Mahkemesi’ne gönderilmek üzere” ibaresi derç edilir.
İstinaftan feragat etmek de mümkündür. Genellikle boşanma kararının hızlıca kesinleşmesi için istinaftan feragat dilekçesi sunulur. Böylelikle istinaf müddetinin dolması beklenmeksizin kesin karar elde edilir. İstinaftan feragatin geçerli olabilmesi için önce gerekçeli kararın tebliğ alınması gerekir. Ne var ki, sadece kanun yoluna başvuru hakkı doğduktan sonra yapılan feragatler geçerlidir. Bu husus HMK 349/1’de öngörülmüştür.
Boşanma Davası İstinaf Mahkemesi Kararları
İstinaf kararı değişkendir. İstinaf incelemesi tarafların göstereceği istinaf sebepleri ve istinaf gerekçeleri ile sınırlıdır. Fakat kamu düzenine aykırılıklar halinde re’sen gözetilebilir. Ayrıca boşanma davalarında hâkimin tarafların talepleriyle bağlı olmadığı ve vicdani kanaat ilkesi aile mahkemesinde olduğu gibi istinafta da geçerlidir. Bu kapsamda yerel mahkeme boşanma davasının reddine karar verse dahi istinafta boşanma kararı verilebilir. Yine çocukla kişisel ilişki ve nafaka gibi hususlarda istinaf hâkimi re’sen inceleme yapabilir. İşte bu noktada yeni dahi olsa vakıa ve deliller sunulabilir. Bununla birlikte bazı usul işlemlerini istinaf mahkemesi yapabilir. Örneğin velayet ve çocukla kişisel ilişkinin tesisi hususunda uzman görüşü alınmamışsa, rapor alınmasına karar verebilir.
Boşanmada istinaf mahkemesi tarafların istinaf başvuru dilekçesi kapsamında yaptığı inceleme neticesinde:
- Başvuran tarafın itirazlarını haklı görmezse istinaf başvurusunun esastan reddine
- Usuli eksiklik tespit etmişse boşanma kararının esasa geçmeden kaldırılması ve yeniden yargılama yapılması için dosyanın aile mahkemesine gönderilmesine
- Boşanma kararının kaldırılarak düzeltilmesine
- Esasa geçerek aile mahkemesi hükmünün kaldırılmasına ve davanın kısmen veya tamamen kabulüne veya reddine karar verebilir.
Boşanmada istinaf mahkemesi kararları bakımından aleyhe karar verme yasağı uygulanır. Dolayısıyla başvurucunun lehine verilen kararlar daha ziyade aleyhe çıkamaz. Bunun tek istisnası re’sen araştırma ilkesinin geçerli olduğu koruma tedbirleri, velayet ve çocukla kişisel ilişki ile nafaka kararlarıdır.
Bu doğrultuda, istinaf incelemesinden geçen boşanma kararı ya kesinleşir, ya da yeniden yargılama için aile mahkemesine gönderilir.
İstinaf Mahkemesi Ne Kadar Sürer?
Boşanmada istinaf mahkemelerinde görülecek dava süreçleri Adalet Bakanlığı tarafından açıklanmamıştır. Buna rağmen uygulamada istinaf yargılamasının yaklaşık 1 sene sürmesi olağandır.
İstinaf mahkemesi kararını verene kadar e-devlet kayıtlarında “Dosya durumu İstinafta” şeklinde kayıt yer alır. Bu yargılama sonunda karara varılması halinde e-devlette “Dosya karara çıkmış” şeklinde ibare görünür. Boşanma davasında karara çıkmış dosyaların kesinleşme süresi öncelikle istinaf daha sonra temyiz aşamasının tüketilip tüketilmediğine göre değişir.
Boşanma Davası İstinaftan Sonra Temyize Gider Mi?
Boşanma davası temyize konu olabilir. Yargıtay, aile ve istinaf mahkemelerinin verdiği kararları temyizen inceleme makamıdır. İstinaf sonucu beklendiği gibi değilse, temyize gidilerek kararın kesinleşmesi ve dolayısıyla icrası engellenebilir.
İstinaf kararının taraflara tebliğini aile mahkemesi yapar. Aile mahkemesinden gelen tebligata göre taraflar 2 hafta içinde temyiz dilekçesi sunarak dosyayı istinaftan sonra temyiz aşamasına geçirebilir.
Nitekim HMK m. 362 uyarınca aile ve şahsın hukukuna ilişkin olan nihai boşanma kararları temyize açıktır.
Fakat boşanmanın fer’ileri olan tazminat ve yoksulluk nafakası gibi miktarların temyizi kabil olması için kanuni temyiz sınırı üzerinde olmaları gerekir. Temyiz sınırı 2023 yılında 238.730 TL’dir.
Yalnız, aile mahkemesinin görev ve yetkisine ilişkin kararlar temyize gidemez.
Temyiz edilmeyen istinaf kararı kesinleşir. Kesinleşmiş boşanma kararına itiraz hukuken mümkün değildir.
Boşanma Davası Temyize Giderse Ne Kadar Sürer?
Boşanma davası temyize giderse boşanmanın kesinleşmesi uzadığından süre önemlidir. Adalet Bakanlığı’nın 2021 yılı verilerine göre 2021 yılında 279.557 boşanma davası açılmıştır. Ayrıca hukuk davalarında temyize giden dosya sayısı 176.622’dir ve dosyaların karara bağlanma süresi ortalama 251 gündür. Uygulamada kararın yazılmasıyla birlikte temyiz aşamasının en az 1 sene sürmesi beklenir.
Boşanmada Yargıtay Kararları
Temyiz incelemesi Yargıtay Hukuk Dairesi tarafından genellikle duruşmasız olarak dosya üzerinden yapılarak temyiz kararı verilir. Temyiz kararı ya aile mahkemesinin kararını onar ya da bozarak geri gönderir.
Yargıtay, temyiz sonucunda aşağıdaki kararları alabilir:
- Onama Kararı: bölge adliye mahkemesinin kararının doğru olduğu tespit edilirse temyiz başvurusu reddedilir ve karar onanarak boşanma kararı kesinleşir.
- Bozma Kararı: başvuran tarafın temyiz sebepleri haklı görülürse bölge adliye mahkemesi kararı bozulur. Bozma kararına karşı direnme kararı veya Yargıtay kararına uyma kararı verebilir. Her iki halde de yeniden temyize başvurulabilir. Bu şekilde karar kesinleşir.
- Düzelterek Onama Kararı: basit hesap ve imla hataları ile kanuna uymayan hususlarda yeniden yargılamaya gerek olmayan hallerde Yargıtayca düzelterek onama kararı verilir.
Boşanma Davası Yargıtay’dayken Boşanmaktan Vazgeçilebilir Mi? Dosya Yargıtay’dayken Davadan Vazgeçme Nasıl Olur?
Dava dosyası kesinleşene kadar Yargıtay’da da olsa, İstinaf’ta da olsa vazgeçmek mümkündür. Bunun hukuki usulü davadan feragat veya davadan geri dönmedir. Davadan feragat veya dönme tek başına gerçekleştirilen bir hukuki işlem olup Yargıtay’a intikal etmiş olsa dahi dosya kesinleşmemişse mümkündür. Davadan dönme için de aynısı geçerlidir.
Boşanma Kararının Kesinleşmesi
Boşanma davasının son bulması boşanma kararının kesinleşmesi ile olur. Bundan önce taraflar boşanmış sayılmazlar ve hatta evlilik birliğinden doğan yükümlülükleri devam eder. Dolayısıyla hakim boşanma kararı verdikten sonra kesinleştirme işlemleri hemen yapılmalıdır. Hem çekişmeli boşanma davasında, hem de anlaşmalı boşanmada bu böyledir.
Boşanma kararının kesinleşmesi üç yolla mümkündür:
- nihai karara itirazdan feragat edilmesi,
- itiraz hakkının süresi içerisinde kullanılmaması veya
- itiraz yargı yolunun tüketilmesi.
İtiraz yargı yollarının tüketilmesi halinde en üst mercii olan Yargıtay’ın temyiz incelemesi son aşamadır.
Temyizden dönen kararın taraflara tebliğ edilerek kesinleşmesi ile boşanma süreci sona erer.
Boşanma Davası Ne Kadar Zaman Sonra Kesinleşir?
Boşanma sürecinde davanın açılmasından kararın kesinleşmesine kadar yaklaşık 5 yıl geçer.
Boşanmada Kesin Karar Nedir?
Boşanmada kesin karar, artık boşanma kararına itiraz edilemeyeceği anlamına gelir. Kesin karar diğer bir deyişle kesin hükümdür. Kesin karar, yasalar önünde artık gerçeğin ta kendisidir. Kesin hükümle sonuçlanan bir uyuşmazlık hakkında, tarafları aynı olan ve dava sebebi yani vakıaları aynı olan yeni bir dava artık açılamaz. Böylelikle kesin karara varılmasıyla artık boşanma kararı icra edilebilir.
Kesinleşme Şerhi
Kesinleşme şerhi, boşanma kararı kesin hüküm vasfını kazandıktan sonra kararı veren aile mahkemesince verilir. Söz konusu şerh, o hükmün artık itirazı kabil olmadığını derç eder.
Anlaşmalı Boşanma Davasında Karar Ne Zaman Kesinleşir?
Boşanma kararının kesinleşmesi çekişmeli boşanma davası ve anlaşmalı boşanma davası bakımından aynıdır. Anlaşmalı boşanmalarda genellikle taraflar duruşmaya katılarak boşanma kararı aldıklarını zannederler. Ancak aynı çekişmeli boşanmada olduğu gibi, anlaşmalı boşanmada da gerekçeli kararın yazılarak taraflara tebliğ edilmesi, tebliğden sonra kesinleşme sürecinin tamamlanması gerekir. Kesinleşmeye kadar taraflar anlaşmalı da olsa boşanmış sayılmaz ve hatta fikrini değiştiren taraf karara son ana kadar;
- boşanma kararına itiraz edebilir,
- davasından feragat edebilir veya vazgeçebilir,
- anlaşmalı boşanmayı çekişmeli boşanma davasına dönüştürebilir.
Boşandıktan Sonra Yapılması Gereken Resmi İşlemler
Boşanma Kararı Nüfus Müdürlüğüne Ne Zaman Gider?
Boşanma süreci bittikten sonra kesinleşme şerhi olan karar mahkemede mahkeme Kalem Müdürü tarafından 1 hafta içerisinde Nüfus Müdürlüğü’ne gönderilir. Bunun için ayrıca talepte bulunmaya gerek yoktur. Elbette mahkemenin verdiği boşanma hükmüne itiraz etmeyip sadece eklerinin istinaf edilmesi halinde boşanma bakımından karar kesinleşir. Bu halde sadece boşanma hükmü Nüfus Müdürlüğünce istinaf sonucu beklenmeden işlenebilir.
Boşanma Kararı Çıktıktan Sonra Nüfusa Ne Zaman Geçer?
Mahkeme’den Nüfus Müdürlüğü’ne gönderilen boşanma kararı 1 hafta içerisinde kayıtlara geçer ve nüfus bilgileri güncellenir. Bunun için vatandaşın talepte bulunması gerekmez; işlemler re’sen yapılır. Buna rağmen müzekkerenin hemen işleme alınması için kişiler Nüfus Müdürlüğü’ne başvuruda bulunabilirler.
Boşandıktan Sonra Kimlik Bilgileri Ve Medeni Hal Nasıl Değiştirilir?
Mahkemece Nüfus Müdürlüğü’ne kendiliğinden boşanma kararı gönderilir ve Nüfus Müdürlüğü doğrudan işleme alarak nüfus bilgilerini günceller. Fakat tarafların nüfus cüzdanlarını değiştirmek için Nüfus Müdürlüğü’ne şahsen başvurmaları gerekir.
Boşandıktan Sonra Soyadı Değişikliği
Boşandıktan sonra soyadı değişikliği için resmi işlemlerin yerine gelmesi gerekir. E-devletten Evli/Dul veya Boşanmış Kadınların Soyadı Değişikliği Başvurusu yapması mümkündür.
Boşandıktan Sonra Eş Soyadı Kullanılabilir Mi?
TMK m. 173 uyarınca kadın boşandıktan sonra eşinin soyadını kullanmak istiyorsa bunu boşanma davasında karara çıkarmalıdır. Boşanma davası nasıl açılır? başlıklı makalemiz bu taleplerin nasıl ileri sürüleceğini açıklamaktadır. Soyadı hususu boşanma kararına geçmemişse kadın kocasının soyadını kullanabilmek için aşağıdaki şartlarla boşanmadan sonra kocasına karşı dava açmalıdır:
- Soyadı davası açmanın zamanaşımı süresi 1 yıldır.
- Kadın, kocasının soyadını kullanmakta menfaati olduğunu ispatlamalıdır.
- Kadın, kocasının zarar görmeyeceğini ispatlamalıdır.
Eğer kadın bu davayı kazanır ve kocasının soyadını kullanmaya devam ederse, koşulların değişmesiyle erkek verilen iznin kaldırılması için dava açabilir. Bu davada ispat yükü bu defa erkektedir.
Anlaşmalı boşanmada taraflar soyadı hususunda mutabık kaldıklarını ve kadının erkeğin soyadını kullanmaya devam edebileceği anlaşmalı boşanma protokolüne yazmalıdırlar.
Esasen soyadına ilişkin düzenlemeler oldukça demode kalmıştır; kadın artık evlense dahi kendi kızlık soyadını kullanarak bu tip hukuki karmaşaların önüne geçebilir. Kadının bekarlık soyadını kullanmasına ilişkin makalemiz daha detaylı bilgi içermektedir.
Türk Vatandaşlığı Alan Yabancı Kadının Boşanması
Evlilik nedeniyle Türk vatandaşlığı alan kadın boşandığında; boşanma kararında belirtilen soyadı ile yeni bir aile sıra numarası altında tescil edilir.
Boşanma Sonrası Kadın Çocuğuna Soyadını Verebilir Mi?
Kural olarak çocuk boşanmadan sonra babanın soyadını kullanmaya devam eder. Fakat çocuğun velayeti anneye bırakılmışsa ve üstün menfaati gerektiriyorsa anne dava açarak çocuğa kendi soyadını verebilir.
Boşanmadan Sonra Mal Paylaşımı Davası
Boşanmadan sonra mal paylaşımı davası açılarak eşler arasındaki malvarlığı tasfiye edilir. Boşanmada tasfiye edilecek olan eşyalar esasen evlilikten sonra ve boşanma davası açılana değin edinilen mallardır. Evlilik öncesi mallar kural olarak paylaşıma konu olmaz. Kural olarak boşanma sonrasında edinilen mallar da eşlerin kişisel malıdır. Teknik ve detaylı inceleme gerektiren mal paylaşımı davası boşanma davasının ardından karara bağlanabilir. Boşanma kararı kesinleşmeden mal paylaşımı davasının karara bağlanması mümkün değildir.
Boşanmadan Sonra Aile Konutunun Durumu
Boşanmadan sonra aile konutunun ne olacağına mal paylaşımı davasında karar verilir. Fakat öncelikle boşanma davası devam ederken aile konutunun tahsisine ilişkin ara kararın mahkemece oluşturulması talep edilir. Mahkeme tarafların ve özellikle çocukların menfaatine göre aile konutunun hangi eşin kullanımında olacağına ilişkin ara karar oluşturur. Boşanma kararı kesinleşene dek bu ara karar, aksi yönde karar alınmadıkça, uygulanır. Bununla birlikte genellikle aile konutu şerhi alınarak söz konusu konutun devri ve satışı engellenir. Boşanma kararının verilmesiyle aile konutu şerhi ortadan kalkar.
Boşanma Davası Açıldıktan Sonra Edinilen Mallar
Boşanma davası açıldıktan sonra, davanın açıldığı tarih itibarıyla edinilen kazançlarla alınan mallar boşanmada mal paylaşımına konu olmaz.
Boşanmadan Önce Satılan Ev Araba Mallar
Boşanma davasının açılması ile esasen eşler arası mal rejimi sona erer. Evliliğin malvarlığının tasfiye edilmesi için mal paylaşımı davası açılır. Eğer eşlerden biri boşanma kararının kesinleşmesinden önce ev araba gibi malları satmışsa, mal paylaşımı davasında katkı payı alacağı olan diğer eşe bunların bedellerini ödemesi gerekecektir. Bu nedenle mal paylaşımı davasının boşanma davası ile birlikte açılması faydalıdır. Bu davada hakimin ihtiyati tedbir alarak malların devrini önleyici karar ittihaz etmesi talep edilmelidir.
Boşandıktan Sonra Evlenme Süresi
Boşandıktan sonra evlenme süresi kadın için 300 günlük iddet süresidir. Bu süreyi beklemeyen kadın iddet süresinin kaldırılması için dava açabilir. Bu davada hamile olmadığını belgelemesi gerekir. Boşandıktan sonra evlenme süresi erkek için öngörülmemiştir. Resmi boşanmadan sonra tekrar aynı kişiyle evlenme mümkündür. Ancak kadın için öngörülen 300 günlük iddet müddetinin dolması gerekir. Taraflar boşandıktan sonra imza atmazsa, kesinleşmenin süreler dolması yoluyla gerçekleşmesi gerekir.
Evlendikten Sonra Boşanma Süresi
Boşanma süreci evlendikten sonra 1 gün sonra dahi başlatılabilir. Boşanma süresi davanın başlamasından itibaren kesinleşene kadar 5 yıla kadar uzayabilir. Anlaşmalı boşanma yaklaşık 1 ay müddetlidir. Çekişmeli boşanma yaklaşık 1 - 1.5 yıl kadar sürebilir.