23 Eyl 2022

Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması Kararına Karşı İtiraz Yolunun İptali

...

Anayasa Mahkemesi 20/7/2022 tarihinde 2021/121 E. sayılı dosyada, Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 231. maddesine eklenen (12) numaralı fıkranın Anayasa’ya aykırı olduğuna ve iptaline karar vermiştir. Kararın, Resmî Gazete’de yayımlanmasından başlayarak dokuz ay sonra yürürlüğe girmesine karar verilmiştir.

Anayasa Mahkemesi söz konusu kararında, HAGB kararına karşı öngörülen itiraz kanun yolu için “usul istismarı” nitelemesi yapmaktadır.

Öncelikle, Anayasa m. 141 hükmü ile koruma altına alınmış olan gerekçeli karar alma hakkının ihlali olduğu ifade edilmektedir. HAGB kararları için yazılan gerekçeler maddi olgu ve hüküm arasındaki bağlantıyı kurmaktan yoksun olarak değerlendirilmiştir. Dolayısıyla söz konusu gerekçeler hukuki denetime olanak tanımamaktadır.

Anayasa Mahkemesi HAGB kararlarına karşı öngörülen itiraz kanun yolu için “usul istismarı görünümü” şeklinde yaptığı değerlendirmesinde, itirazı incelemeye yetkili merci hususunda Yargıtay daireleri arasındaki içtihat farklılığı ve etkili bir başvuru yolu olmayışı üzerinde durmuştur.

HAGB kararlarına itiraz kanun yolu hakkında yapılan değerlendirmede, Anayasa Mahkemesi HAGB kararlarına itiraz kanun yoluna başvuranların iddialarının değerlendirilmesi, çatışan menfaatlerin dengelemesi, temel hak ve özgürlüklere yapılan müdahalenin ölçülülüğünün belirlenmesi hususunda belirli ve etkili bir denetim yolu olmadığına kanaat getirmiş bulunmaktadır.

Kaldı ki, 2020 yılı verilerinde hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararları, ceza mahkemelerince verilen mahkûmiyet kararlarının 1/4’ini oluşturmaktayken bu kararlara karşı yapılan itirazların kabul oranı %10,4 olarak açıklanmıştır.

Anayasa Mahkemesi bu gerekçelerle, ilgili hükmün anayasaya aykırı olduğuna ve iptaline karar vermiştir.