Haklı Nedenle Fesih
Haklı nedenle fesih sebeplerinin varlığı halinde iş sözleşmesi (akdi) derhal sonlandırılabilir. Haklı sebeple fesihte karşı taraf ihbar tazminatına hak kazanmaz. Zira haklı nedenle iş akdini feshetmek isteyen tarafın belirli bir süre daha işe devam etmesini beklemek olağan hayat akışına ve hakkaniyet ilkesine aykırıdır.
- İşçinin iş akdini haklı nedenle feshedebilmesine ilişkin hususlar İş Kanunu’nun 24. maddesindedir.
- İşverenin iş akdini haklı nedenle feshedebilmesine ilişkin hususlar İş Kanunu'nun 25. maddesinde düzenlenir.
İşçinin Haklı Nedenle Fesih Sebepleri
- İşin yapılması işin niteliğinden doğan bir sebeple işçinin sağlığı veya yaşayışı için tehlikeli olması
- İşçinin sürekli olarak yakından ve doğrudan buluşup görüştüğü işvereni ya da başka bir işçinin; bulaşıcı veya iş ile bağdaşmayan hastalığa tutulması
- İşverenin iş sözleşmesi yapıldığı sırada bu sözleşmenin esaslı noktalarından biri hakkında yanlış nitelikler, şartlar göstermek, gerçeğe uygun olmayan bilgiler vermek suretiyle çalışanı yanıltması
- İşverenin işçinin veya ailesinden birinin şeref ve namusuna dokunacak şekilde sözler söylemesi, bu tarz davranışlarda bulunması
- İşverenin işçiye veya ailesinden birine karşı sataşması, gözdağı vermesi, işçiyi veya ailesinden birini illegal davranışa özendirmesi, kışkırtması veya işçiye ve ailesine karşı hapis cezası gerektiren bir suç işlemesi
- İşverenin işçiye cinsel tacizde bulunması
- İşçinin diğer bir işçi veya üçüncü kişiler tarafından işyerinde cinsel tacize uğraması ve bu durumu işverene bildirmesine rağmen gerekli önlemler alınmaması
- İşçinin ücretinin kanun ve sözleşme şartlarına uygun olarak ödenmemesi
İşveren Tarafından Haklı Nedenle Fesih Nedenleri
- İşçinin kendi kastından, derli toplu olmayan yaşayışından, içkiye düşkünlüğünden doğacak bir hastalığa yakalanması durumunda, bu sebeple doğacak devamsızlığın ardı ardına 3 iş günü veya bir ayda 5 iş gününden fazla sürmesi
- İşçinin tutulduğu hastalığın tedavi edilemeyecek nitelikte olduğu ve işyerinde çalışmasında sakınca bulunduğunun Sağlık Kurulunca saptanması
- İşçinin, iş sözleşmesi yapıldığı sırada bu sözleşmenin esaslı noktalarından biri için gerekli nitelikler veya şartlar kendisinde bulunmadığı halde işvereni yanıltması
- İşçinin başka bir çalışana cinsel tacizde bulunması
- İşçinin işverene veya onun ailesinden birine ya da başka bir çalışana sataşması
- İşçinin, işverenin güvenini kötüye kullanmak, hırsızlık yapmak, işverenin meslek sırlarını ortaya atmak gibi doğruluk ve bağlılığa uymayan davranışlarda bulunması
- İşçinin, işyerinde, 7 günden fazla hapisle cezalandırılan ve cezası ertelenmeyen bir suç işlemesi
- İşçinin yapmakla ödevli bulunduğu görevleri kendisine hatırlatıldığı halde yapmamakta ısrar etmesi
- İşçiyi işyerinde 1 haftadan fazla süre ile çalışmaktan alıkoyan zorlayıcı bir sebebin ortaya çıkması
Haklı Nedenle Fesih İhbar Tazminatı
Normalde iş akdi feshedilirken diğer tarafa bildirimde bulunmak için ihbar süreleri vardır. Bu bildirim süresine uymayan diğer tarafa ihbar tazminatı öder. Fakat iş akdinin feshedilebilmesi için haklı bir sebebin doğması, taraflara derhal istifa veya işten çıkarma hakkını verir. Bu halde işe hemen son verilir ve ihbar tazminatı ödenmez.
Haklı Nedenle Fesih Kıdem Tazminatı
Kıdem tazminatı kazanma hakkı istihdamın 1 yılı doldurmasıyla başlar. İşçiye her 1 yıllık çalışması için kıdem tazminatı ödenir. Haklı nedenle fesih halinde kıdem tazminatı hakkına halel gelmez. İş sözleşmesi hangi haklı sebeple biterse bitsin, iş akdini kim bitirirse bitirsin, işçiye kıdem tazminatı ödenmelidir.
Haklı Nedenle Fesih Usulü
- İşçi haklı bir sebeple iş akdini feshediyorsa noterden veya iadeli taahhütlü mektupla işverene ihtarname göndermesi gerekir.
- İşveren haklı bir nedenle iş akdini feshediyorsa noterden, iadeli taahhütlü mektupla veya elden imza karşılığı yazılı bildirimde bulunmalıdır.
Haklı Nedenle Fesih Süresi
Haklı nedene dayanarak iş akdini feshetmek isteyen taraf, haklı nedeni öğrendikten sonra 6 iş günü içinde haklı nedenle fesih hakkını kullanmalıdır. Aksi halde aynı sebebe dayanarak fesih gerçekleşemez. 6 iş günlük süre ilk öğrenilen gün dikkate alınmaksızın hesaplanır. İşçi bakımından 6 iş günlük süre, maddi çıkar sağlaması mazeretiyle uygulanmayabilir.
Haklı Nedenle Fesih İhtarname Örneği
Haklı nedenle fesihte ihtarname gönderilirken karşı taraftan istenilen talepler de ihtarnameye yazılmalıdır. Örneğin, işçi çalıştığı günlerin maaşının hangi hesaba yatırılacağını belirterek ödemeyi istediği vadeyi ihtarnamede belirtmelidir. İşveren ise, örneğin, işçinin uhdesindeki telefon, bilgisayar, giriş kartı gibi eşyaları derhal teslim etmesini bildirime yazmalıdır.
İşçinin haklı nedenle fesih ihtarname örneği
İhtar Eden: İşçi isim soyad
Vekili: Avukat Pınar Denktaş
İhtar Edilen: İşyerinin tam ünvanı
Konu: İş Kanunu'nun 24/1(d) maddesi uyarınca iş sözleşmesinin haklı nedenle feshidir.
Açıklamalar: Müvekkil, 19.04.2021 tarihinde şirketiniz tarafından istihdam edilmiştir. 10.12.2022 tarihinde müvekkilimin (yukarıda sayılan haklı nedenle fesih hallerinden biri) sebebiyle çalışmaya devam etmesi mümkün değildir. Dolayısıyla müvekkilim 11.12.2022 tarihinde iş akdini haklı nedenle fesih hakkını kullanmaktadır. İhtarnamenin tebliğ alınmasından itibaren 7 günlük süre içerisinde kıdem tazminatı, ihbar tazminat, maaş alacağı, fazla mesai ücreti, yıllık izin ücreti alacağı, dini ve resmi tatil ücreti ve sosyal hakları dahil olmak üzere tüm işçilik alacaklarının maaş hesabına ödenmesi, aksi halde şirket aleyhine tüm yasal işlemlerin başlatılacağı ihtaren bildirilir.
İşverenin işe devamsızlık nedeniyle haklı nedenle fesih ihtarname örneği
İhtar Eden: İşyerinin tam ünvanı
Vekili: Avukat Pınar Denktaş
İhtar Edilen: İşçi isim soyad
Konu: İş Kanunu'nun 25/1(a) maddesi uyarınca iş sözleşmesinin haklı nedenle feshidir.
Açıklamalar: İşçi, müvekkile ait şirkette 10.12.2021 tarihinden itibaren istihdam edilmiştir. İşçinin 12.10.2022, 13.10.2022, 14.10.2022 tarihlerinde işe gelmediği tespit edilmiştir. İşçinin işe devamsızlığı izah edecek haklı ve yasal bir sebebi varsa 3 iş günü içerisinde şirketimize yazılı bildirimde bulunması, aksi halde iş akdinin haklı nedenle feshi söz konusu olacağı bildirilmiş ise de, işçi herhangi bir bildirimde bulunmamıştır. Bu sebeple işçinin 12.10.2022 tarihi itibarıyla işveren tarafından haklı nedenle ilişiği kesilmiştir.