Miras Sözleşmesi

Miras Sözleşmesi Nedir?

Miras sözleşmesi, bir kişinin ölümünden sonra hüküm doğurmak üzere yaptığı bir ölüme bağlı tasarruftur. Temel olarak, miras sözleşmesi ile muris ile karşı taraf arasında imzalanır. Ya muris mirasçı olmayan birine mirastan hak verir ya da mirasçı mirasçılık haklarından vazgeçer.

Miras Sözleşmesi Nasıl Yapılır?

Miras sözleşmesinin geçerli olması için “resmi vasiyetname” şeklinde düzenlenmesi gerekir. Mirastan feragat sözleşmesi, miras sözleşmesi niteliğinde olduğundan o da "resmi vasiyetname” şeklinde düzenlenmelidir. 

Miras sözleşmesi, tarafların aynı anda hazır bulunması ve resmi memur önünde sözleşmeyi imzalaması ile yapılmaktadır. Miras sözleşmesi, adi yazılı şekilde yapıldığı takdirde geçerli değildir. 

Olumlu miras sözleşmesinin vasiyetname şeklinde yapılması mümkündür ancak mirastan feragat sözleşmesi yalnızca miras sözleşmesi şeklinde yapılmalıdır.

Miras Sözleşmesi Şekil Şartı Nedir?

Miras sözleşmesi şekil şartı olarak resmi vasiyetname için öngörülen şartları aranmaktadır.

1. Tarafların, arzularını resmi memura aynı zamanda bildirmesi gerekir.

Miras sözleşmesinin tarafları, arzularını resmi memura ara vermeden birbirini izler şekilde bildirmelidir. Resmi memur sulh hukuk mahkemesi hâkimi, noter veya kanun ile kendisine bu yetki verilmiş diğer bir görevli olabilir. 

2. Miras sözleşmesi, resmi memurun ve iki tanığın önünde imzalanmalıdır.

Miras sözleşmesi taraflarca okunduktan sonra resmi memur ve iki tanık önünde miras sözleşmesinin taraflarınca imzalanır. Resmi memur, miras sözleşmesine düzenleme tarihi koyarak imzalar. Resmi mühür ile mühürlenir. 

Miras Sözleşmesi Kimler Yapar?

Miras sözleşmesi, muris ve mirasçı ya da mirasçılık sıfatı bulunmayan diğer bir kişi arasında yapılmaktadır. Miras sözleşmesi yapabilmek için tarafların ölüme bağlı tasarruf ehliyeti bulunmalıdır. 

Miras sözleşmesi yapma ehliyeti üç unsurdan oluşmaktadır:

• Ayırt etme gücüne sahip olmak.
• Ergin olmak.
• Kısıtlı olmamak. 

Miras sözleşmesi ile ölüme bağlı tasarrufta bulunmayan diğer taraf için genel ehliyet kuralları geçerlidir. 

Miras Sözleşmesi İçin Kaç Yaşında Olmak Gerekir?

Miras sözleşmesi yapabilmek için kaç yaşını doldurmak gerekir diye bakıldığında, TMK m. 503 hükmünde miras sözleşmesi yapma ehliyeti için “ergin olmak” aranmıştır. Dolayısıyla miras sözleşmesi ile ölüme bağlı tasarrufta bulunan kişinin 18 yaşında olması aranır.

Ancak, mahkeme kararıyla ergin kılınmış veya evlenerek ergin olmuş kişiler yaş sınırını doldurmasa dahi miras sözleşmesi yapma ehliyetine sahiptir.  

Miras Sözleşmesinin Sona Ermesi

Miras sözleşmesi, tarafların yazılı anlaşmasıyla her zaman ortadan kaldırılabilir. Miras sözleşmesini sona erdirme anlaşması bir ölüme bağlı tasarruf olduğundan ölüme bağlı tasarruflara ilişkin ehliyet şartları geçerlidir. 

Miras sözleşmesinde lehine tasarruf yapılan kişinin TMK m. 510’daki mirasçılıktan çıkarma sebeplerinden birini gerçekleştirmesi durumunda muris tek taraflı olarak sona erdirebilir. 

İvazlı miras sözleşmesi gereğince sağlar arası edim isteme hakkı bulunan taraf, bu edimlerin yerine getirilmemesi halinde TBK m. 123 vd. hükümleri uyarınca sözleşmeden dönebilir.

Miras sözleşmesinde taraflardan biri dönme hakkını sözleşmede açık olarak saklı tutmuşsa bu hakkını kullanmasıyla miras sözleşmesi sona erer.

Mirasçı atanan veya kendisine belli mal bırakılan kişi murisin ölümünde sağ değilse miras sözleşmesi kendiliğinden ortadan kalkar. 

Miras sözleşmesi eşler arasında yapılmış ve murisin ölümünden önce evlilik iptal veya boşanma kararı ile sona ermişse miras sözleşmesi sona erer. 

Miras sözleşmesi erteleyici şarta bağlanmışsa şartlı olgunun gerçekleşmemesi veya bozucu şarta bağlanmışsa şartlı olgunun gerçekleşmesi gerekir.

Miras sözleşmesi, murisin sağlığında irade sakatlığı sebepleriyle iptal edilebilir.

Miras sözleşmesiyle yapılan kazandırmalar, tasarruf edilebilir alanın sonradan daralması halinde tenkis edilebilir. 

Miras Sözleşmesi Bozulur Mu?

Miras sözleşmesi kendiliğinden bozulmaz dolayısıyla miras sözleşmesinin hükümsüz hale gelmesi için mahkeme tarafından iptal kararı verilmesi gerekir. Miras sözleşmesi mahkeme kararıyla iptal edildiği takdirde geriye etkili olarak ortadan kalkar. 

Medeni Kanun’da sınırlı olarak sayılan sebeplerin varlığı halinde iptal davası açılarak miras sözleşmesi hükümsüz kılınabilir. Kanunda sayılan iptal sebepleri şunlardır:

• Ehliyetsizlik 
• Şekil eksikliği
• Hukuka ve ahlaka aykırılık
• İrade sakatlığı

Miras Sözleşmesi ve Vasiyetname Farkı 

Şekli anlamda ölüme bağlı tasarruflar, vasiyetname ve miras sözleşmesi olarak düzenlenmiştir. 

• Vasiyetname yapabilmek için 15 yaşın doldurulması aranmakta iken miras sözleşmesi yapabilmek için ergin olmak aranır.
• Vasiyetname el yazılı, sözlü ve resmi olarak düzenlenmekte iken miras sözleşmesi yalnızca resmi şekilde yapılabilir.
• Vasiyetnamenin mutlaka karşı tarafa sunulması gerekmemekte iken miras sözleşmesi çift taraflıdır.
• Vasiyetnameden her zaman geri dönülmesi mümkün ise miras sözleşmesinden tek taraflı olarak geri alınması mümkün değildir.

Notersiz Vasiyet Geçerli Mi?

Vasiyetname noterde düzenlenmek zorunda değildir. Ancak noterde düzenlenmeyen vasiyetnamenin geçerli olabilmesi için “el yazılı vasiyetname” ya da “sözlü vasiyetname” şekillerinden birine uyulması gerekir. El yazılı vasiyetname, baştan sona vasiyetçinin el yazılısıyla yazılmalı, tarih ve imza içermelidir. Sözlü vasiyetname ise resmi veya el yazılı vasiyetname yapma imkanı bulunmayan hallerde mümkün olan bir yöntemdir. 

Miras Hakkı Kaç Yıl Geçerli?

Miras hakkının kaç yıl geçerli olduğu, miras hakkına dayalı olarak öne sürülen talebe göre değişir. Zira, miras hakkı yeknesak bir hukuki sebebe bağlı olmasına rağmen kişiye, bir yandan mutlak bir hak bir yandan da nispi bir hak tanımaktadır. 

Bir Kişi İstediğine Miras Bırakabilir Mi?

Kural olarak, bir kişi istediği kişiyle miras sözleşmesi yaparak ona mirasını bırakma hakkına sahiptir ancak murisin bu özgürlüğünü sınırlayan durumlar bulunur.

İstediği kişiye miras bırakmak isteyen muris, tasarruf nisabına dikkat etmek zorundadır. Yasal mirasçılar arasında bulunan anne, baba, eş ve altsoya tanınan saklı payların toplamı dışında kalan kısma “tasarruf edilebilir kısım” denir. Tasarruf edilebilir kısımda murisin tasarruf özgürlüğü bulunur. 

Anne Baba Malını İstediğine Verebilir Mi?

Kişiler, malik oldukları mal varlığı değerleri üzerinde diledikleri gibi tasarrufta bulunabilir. Ancak saklı paylı mirasçısı bulunan muris tasarruf nisabına dikkat etmek zorundadır. 

Muris tarafından yapılan tasarruflarla saklı payı zedelenen mirasçılar tenkis davası açarak zedelenen miras haklarının iadesini isteme hakkına sahiptir.  

Miras Paylaşımı Yapılmazsa Ne Olur?

Miras paylaşılmaz ve miras payları oranında mirasçılara intikali gerçekleştirilmez ise murisin ölümünden 2 yıl sonra ilgili Tapu Müdürlüğü tarafından veraset ilamı talebiyle dava açılacak ve hak sahipleri adına tescil gerçekleştirilir. 

Miras paylaşımı yapılmadığı takdirde “miras ortaklığı” sona ermeyecektir. Dolayısıyla mirasçılardan her birinin kendi miras payına tekabül eden değerler üzerinde tek başına tasarruf etme hakkı doğmayacaktır. 

Taraflar, paylaşım konusunda anlaştığı takdirde paylaşma miras paylaşım sözleşmesi (miras taksim sözleşmesi) yoluyla gerçekleştirilir.

Babadan Miras Kalan Hissemi Nasıl Satarım?

Mirasçılar arasında miras ortaklığı devam ederken miras payının devri mümkündür. Bir mirasçı, diğer bir mirasçıyla veya 3. kişiyle yapacağı miras payının devri sözleşmesi ile hissesini satabilir. 

Mirasçı, miras payını 3. kişiye devrediyorsa miras payının devri sözleşmesi Noterde yapılmak zorundadır. Miras payının devri sözleşmesi noter ücreti, miras payının satış bedelinin binde 20 oranındadır. 

Miras Sözleşmesi Hangi Avukat İle Yapılabilir?

Miras sözleşmesi, miras hukuku alanında uzman bir miras avukatı ile yapılmalıdır. Miras sözleşmesi hazırlanması, vasiyetname hazırlanması, veraset ve intikal işlemlerinin yürütülmesi ve miras davalarında profesyonel miras hukuku avukatlarına başvurulması hayati önem arz etmektedir. 

Miras Sözleşmesi Türleri

Miras sözleşmesi içeriğine göre “olumlu miras sözleşmesi” ve “olumsuz miras sözleşmesi” olarak; taraflarına göre “tek taraflı miras sözleşmesi” ve “iki taraflı miras sözleşmesi” olarak; edim yükümlülüğüne göre “ivazlı miras sözleşmesi” ve “ivazsız miras sözleşmesi” olarak ayrılır.

Olumlu Miras Sözleşmesi

Olumlu miras sözleşmesinde muris, karşı taraf yararına ve tek taraflı olarak geri alınamayan bir ölüme bağlı tasarrufta bulunmaktadır. Olumlu miras sözleşmesi ile yararlanan kişi, ölüme bağlı tasarrufta hak sahibi olmaksızın bir miras bekleme durumu kazanır. 

Olumsuz Miras Sözleşmesi

Olumsuz miras sözleşmesinde mirasçı, miras hakkını bekleme durumundan vazgeçmektedir. Olumsuz miras sözleşmelerine “mirastan feragat sözleşmesi” denmektedir. 

Tek Taraflı Miras Sözleşmesi

Tek taraflı miras sözleşmesinde yalnızca bir taraf ölüme bağlı tasarrufta bulunur. 

İki taraflı Miras Sözleşmesi

İki taraflı miras sözleşmesinde her iki taraf da ölüme bağlı tasarrufta bulunur.

İvazlı Miras Sözleşmesi

İvazlı miras sözleşmesinde muris ölüme bağlı tasarrufta bulunur iken karşı taraf da sağlar arası tasarrufta bulunur.

İvazsız Miras Sözleşmesi

İvazsız miras sözleşmesinde tasarrufta bulunan taraf yalnızca muristir. 

Noterde Miras Sözleşmesi Örneği

Eşler Arasında Miras Sözleşmesi

Miras Sözleşmesi yapmak isteyen (   ) T.C. kimlik numaralı (   ) adlı muris şu  suretle söze başladı. “T.C. kimlik numaralı (   ) adlı eşimin benden önce ölmesi halinde, mirasının tamamının bana kalması koşulu ile ölümümden sonra tüm mirasımın tamamının (   ) adlı eşime kalmasını istiyorum. Hiçbir baskı ve etki altında kalmaksızın tamamen serbest irademle ve isteğimle yaptığım bu miras sözleşmesine diğer yasal mirasçılarımın uymalarını istiyorum.” diye sözlerini bitirdi.

Diğer taraf (   ) adlı muris şu suretle söze başladı. “(  ) T.C. kimlik numaralı (   ) adlı eşimin  yukarıdaki beyanlarını aynen kabul ediyorum. Eşimin, benden önce ölmesi halinde mirasının tamamının bana kalması koşulu ile ölümümden sonra tüm mirasımın tamamının (   ) adlı eşime kalmasını istiyorum. Hiçbir baskı ve etki altında kalmaksızın tamamen serbest irademle ve isteğimle yaptığım bu miras sözleşmesine diğer yasal mirasçılarımın uymalarını istiyorum.” diye sözlerini bitirdi.

Noterde Yapılan Miras Taksim Sözleşmesi Örneği

Miras Paylaşım Sözleşmesi 

Taraflar: İşbu miras paylaşma sözleşmesi 2021 tarihinde vefat eden X nüfusuna kayıtlı, X’dan doğma Y‘den olma muris X’nın sözleşme ekindeki veraset ilamıyla resmiyet kazanmış olan mirasçıları X Nüfusuna kayıtlı 2023 doğumlu  ve İstanbul nüfusuna kayıtlı 2022 doğumlu X arasında imzalanmıştır.

Konu: İşbu sözleşme muris’den mirasçılara intikal eden ve mirasçıların iştirak halinde malik bulundukları malların mirasçılar arasında payları oranında paylaştırılmasını ve sicile kaydını sağlamak amacıyla mirasçı taraflar arasında.

Hükümler:

X ili X ilçesi X köyünde bulunan ve tapunun 2 parsel numarasında kayıtlı tarla niteliğindeki taşınmaz taraflardan X ile Y adına %50 Hisseyle tescil edilecektir.

Netice: Yukarıdaki kimlik bilgileri yazılı murisin ekteki veraset ilamı gereği yasal mirasçıları bulunan ve yukarıda kimlik bilgileri yazılı olan biz taraflar, muristen intikal eden ve iştirak halinde maliki bulunduğumuz malları yukarıda beraber belirlediğimiz hükümler çerçevesinde paylaşmayı kabul ettiğimiz, söz konusu taşınır ve taşınmaz malların belirlediğimiz oranlarda sicillerine kaydedilmelerinde mutabık olduğumuzu kabul, beyan ve taahhüt ederiz.

Noterde Miras Payının Devri Sözleşmesi Örneği

Miras Payının Devri Sözleşmesi

Taraflar: Bir tarafta Girne adresinde ikamet eden x ile, diğer tarafta İstanbul adresinde ikamet eden x arasında aşağıdaki koşullarla bir miras payının devri sözleşmesi aşağıdaki koşullarda akdolunmuştur.

İşbu sözleşmede; "devreden", "devralan" olarak anılacaktır.

Konu: İşbu sözleşmenin konusu, devredenin babasından kendisine intikal eden açılmış terekedeki taksim sonunda kendisine düşecek miras payının tamamını, mirasçılardan olan kardeşine (devralana) devretmesidir.

İşbu sözleşme, 2023 tarihinde x'da iki nüsha olarak düzenlenerek imzalanmış ve bir nüshası devralanda ikinci nüshası devredende bulunmaktadır.