Tacirlerin Faturaya İtirazı

Türk Ticaret Kanunu’nda tacir olmaya bağlanan sonuçlar sayılmıştır. İşbu sonuçlardan bir tanesi TTK m.21/2’ düzenlenmiştir. Bu hükme göre, faturanın alındığı tarihten itibaren fatura içeriğine 8 gün içinde itiraz edilmemesi halinde faturanın içeriği kabul edilmiş sayılır. Bu durum aksi ispat olunabilir bir kanuni karine niteliğindedir.

Ticari Faturaya Nasıl İtiraz Edilir?

Faturaya nasıl itiraz edileceği TTK m.21’de gösterilmemiştir. Bu sebeple, faturaya itiraz nasıl yapılır diye bakıldığında, kati bir şekil yoktur.

Faturaya İtiraz

• noterden faturaya itiraz dilekçesi,
• güvenli elektronik imza,
• telgraf,
• iadeli taahhütlü mektup,
• faturanın kabul edilmemesi veya faturanın geri gönderilmesi yoluyla yapılabilir.
• İtirazın 8 günlük süre içinde edildiği ispat olunmak kaydıyla, sözlü dahi itiraz edilebilir.
• 8 günlük süre içerisinde dava açılması da itiraz edildiğini gösterir.

Fatura İtirazı

Türk Ticaret Kanunu m.18/3 hükmü nedeniyle öğretide faturaya nasıl itiraz edileceği hususunda bir tartışma bulunmaktadır.

TTK m. 18/3 uyarınca; “Tacirler arasında, diğer tarafı temerrüde düşürmeye, sözleşmeyi feshe, sözleşmeden dönmeye ilişkin ihbarlar veya ihtarlar noter aracılığıyla, taahhütlü mektupla, telgrafla veya güvenli elektronik imza kullanarak kayıtlı elektronik posta sistemi ile yapılır.”

Bir kısım yazarlara göre, her iki tarafın tacir olması halinde belirtilen özel şekillerden birinin kullanılarak faturaya itiraz edilmesi zorunludur.

Diğer bir kısım yazarlara göre, taraflarının her ikisinin de tacir olmaması halinde belirtilen özel şekillerin kullanılması suretiyle faturaya itiraz edilmesi zorunlu değildir.

Çoğunlukla kabul edilen görüşe göre ise faturaya itiraz, TTK m.18/3’te belirtilen durumlara ilişkin olmadığından hiçbir şekilde belirtilen özel şekillerin kullanılması suretiyle faturaya itiraz edilmesi zorunlu değildir zira, kanun faturayı itirazı özel bir şekle tabi tutmamıştır.

Faturaya İtiraz Edilmesi Halinde Ne Yapılır?

Faturayı alan kişinin süresi içerisinde faturaya itiraz etmesi halinde ispat yükü faturayı düzenleyene geçer. Faturayı düzenleyenin faturanın sözleşme koşullarına göre düzenlendiğini ispat etmesi gerekir.

Faturada yer alan bedelin tamamına itiraz edilmesi halinde fatura aslının alıcıya iade edilmesi; bir kısmına itiraz edilmesi halinde ise bir faiz ödemek zorunda kalmamak için itiraz edilmeyen kısma yönelik ödeme yapılması yerinde olacaktır.

Faturaya İtiraz Edilir Mi?

TTK m.21/2 uyarınca; “Bir fatura alan kişi aldığı tarihten itibaren sekiz gün içinde, faturanın içeriği hakkında bir itirazda bulunmamışsa bu içeriği kabul etmiş sayılır. İşbu hükmünden anlaşılacağı üzere faturaya itiraz etmek mümkündür.

Faturaya İtiraz Edilmemesinin Sonuçları

TTK m. 21/2 uyarınca, faturaya süresinde itiraz edilmemesi halinde faturanın içeriği kabul edilmiş sayılır.

Fatura içeriğine itiraz edilmemesi halinde fatura içeriğinin kabul edilmiş sayılabilmesi için aşağıdakiler gerçekleşmelidir:

• Tacir tarafından ticari işletmesi bağlamında; mal satılmış, üretilmiş, iş görülmüş veya menfaat sağlamış olması nedeniyle diğer tarafa fatura verilmesi

• Her iki tarafın (fatura veren ve fatura alan) tacir olması

Faturayı alan kişinin tacir sıfatına sahip olmasının gerekli olup olmadığı tartışmalıdır. Öğretide bir kısım yazarlar, faturayı alan kişinin tacir olmasının gerekmediğini söylemektedir. Bunun aksini savunan yazarlara göre ise, kanunda faturayı alan kişinin tacir olması gerektiği belirtilmemişse de faturaya itiraz düzenlenmesinin tacir olmanın hüküm ve sonuçları arasında yer almakta olduğu ayrıca, tacir olmayan bir kişinin 8 gün içinde itiraz etmemek gibi ağır bir yükümlülüğe tabi tutulması hakkaniyet ve menfaatlere aykırı olacağı dikkate alınarak TTK m.21/2 hükmünün sadece tacirler hakkında uygulanmasının daha isabetli olacağını söylemektedir. Zira, Yargıtay içtihatları uyarınca, faturaya itiraz usulüne tabi olanlar yalnızca tacirlerdir. Tüketiciler açısından faturaya itiraz için böyle bir süre şartı öngörülmemiştir.

• Fatura içeriğine 8 gün içinde itiraz edilmemesi gerekir.

Fatura sözleşmenin ifa safhasıyla ilgili olduğu için, TTK m.21/2 ye göre itiraz olunmamak suretiyle kabul edildiği varsayılan fatura içeriği de ancak sözleşmenin ifasıyla ilgili olarak faturada yer alması olağan sayılan hususlara (satılan malın veya yapılan işin adedi, türü, bedeli, ücreti gibi) ilişkin olabilir. Bu itibarla alınan faturaya itiraz edilmemesi, taraflar arasında bir sözleşme ilişkisinin olduğunu göstermez. Keza faturaya itiraz edilmemesi, faturada yer almakla birlikte taraflar arasındaki sözleşmede düzenlenmemiş bir hususa ilişkin fatura kaydının kabul edildiği anlamına da gelmez.

Ticari Fatura Nasıl İptal Edilir?

Fatura alan kimse faturayı aldığı tarihinden itibaren 8 gün içinde faturaya itiraz ederek faturayı iptal edebilir. Aksi halde fatura içeriğini kabul etmiş varsayılır; ancak bu hususun aksini ispat mümkündür. İtiraz süresinin geçmesi üzerine faturayı alan, fatura içeriğinin aksini ancak yazılı kanıt, ticari defter veya yeminle ispat ederek faturanın iptalini sağlayabilir.

Faturaya İtiraz Süresi Ne Kadardır?

Faturaya itiraz süresi, kişinin faturayı almasından itibaren 8 gündür. Bu süre içinde faturaya itiraz edilmesi yeterli olup; itirazın bu süre içinde karşı tarafa varmış olması gerekmez.

Hangi Faturalar İptal Edilemez?

Temel e-fatura elektronik ortamda alındığı sırada faturayı alanın kabul, ret ve iptal hakkı bulunmamaktadır. Fatura alındığı sırada kabul edilmiş sayılmaktadır. Harici yöntemlerle iptal etme hakkı ise korunmaktadır.

Temel e-faturanın elektronik ortamda (Gelir İdaresi Başkanlığının E-fatura İptal Portalı) iptal edilmesi için ise faturayı düzenleyen tarafından, iptal ekranındaki bilgilere göre iptal işlemi oluşturulmalı ve iptal talebine fatura alıcısı tarafından onay verilmesi gerekmektedir.

Ticari Fatura Reddedilebilir Mi?

Ticari faturalar reddedilebilmektedir. Ancak, reddetmek için 8 günlük bir süre vardır. Bu süre içinde fatura reddedilmezse, otomatik olarak fatura kabul edilmiş sayılır.

Ticari Fatura Kaç Gün İçinde Reddedilir?

Ticari fatura, faturanın alıcıya ulaştırılmasından itibaren 8 gün içinde reddedilebilir. Bu süre içinde fatura incelenip değerlendirerek ret veya kabul kararı verilir.

Faturanın satıcıya iade edilmesi de faturayı reddetme anlamına geldiğinden sıkça sorulan fatura iade süresi de 8 gündür.

Faturaya itiraz süresi 8 iş günü mü sorusu sıklıkla sorulmaktadır. Kanunda süre fatura ret süresi 8 gün olarak düzenlendiği için tatil günleri de sürenin hesabında dikkate alınır.

Fatura İptal Talebini Kim Oluşturur?

Kendisine haksız veya sözleşmeye aykırı bir fatura gönderilen alıcı veya duruma göre faturayı düzenleyen satıcı tarafından iptal talebi oluşturulabilir.

Faturayı Kabul Etmeme Hakları Nelerdir?

Kendisine haksız veya sözleşmeye aykırı olarak düzenmiş olan bir fatura gönderilen kişi, işbu faturaya itiraz ederek faturayı kabul etmeme hakkına sahiptir. Faturayı alan, faturanın kendisine ulaşmasından itibaren 8 gün içinde bu hakkını kullanmalıdır.

E-Faturaya İtiraz

E-fatura; ticari e-fatura ve temel e-fatura olmak üzere iki türde düzenlenebilmektedir. Hazırlanan e-faturalara itiraz ve iptal işlemler Gelir İdaresi Başkanlığının Portalı üzerinden gerçekleştirilebilmektedir.

Temel e-faturada faturayı alanın onayı aranmadığından ret butonu bulunmamaktadır. Bu sebeple kağıt faturalarda olduğu gibi TTK m.18/3’te belirtilen) harici yöntemlerle (noter aracılığıyla, taahhütlü mektupla, telgrafla veya güvenli elektronik imzayla) itiraz edilebilir. Portal aracılığıyla iptal, fatura düzenleyenin iptal talebi oluşturması ve fatura alıcısı tarafından onay verilmesiyle mümkün olabilmektedir.

Ticari e-faturalarda ise itiraz anlamına gelen mali mühür ile imzalı elektronik belge üreten ret butonu bulunmaktadır. Dolayısıyla, ticari e-faturaya ret butonu kullanılarak veya diğer harici yöntemlerle (noter aracılığıyla, taahhütlü mektupla, telgrafla veya güvenli elektronik imzayla) itiraz edilebilmektedir.

E-faturaya itiraz süresi 8 gündür. Faturayı alan kişi, aldığı tarihten itibaren en geç 8 gün içerisinde itiraz talebinde bulunma hakkına sahiptir.

Faturaya İtiraz Yargıtay Kararı

Yargıtay kararlarına göre TTK m.18/3’te belirtilen şekiller geçerlilik değil, ispat şeklidir. Dolayısıyla her halükarda bu şekillere uyulmaması halinde faturaya yapılan itiraz geçersiz olmayacaktır. Zira, Yargıtay uygulamaları buna yöneliktir.

Yargıtay 11. HD., 2020/4077 E., 2021/3351 K. ve 06.04.2021 T.;

Dava, cari hesap ilişkisinden kaynaklanan alacağın tahsiline yönelik icra takibine yapılan itirazın iptali istemidir. Mahkemece tacirler arasında ayıp ihbarını TTK’nın 18/3 maddesine göre yapılacağı, davalının süresi içerisinde ve usulüne uygun olarak ayıp ihbarında bulunmadığı gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiş ise de TTK m.18/3’deki tacirler arasındaki bildirim usulleri geçerlilik şartı değil ispat şartıdır. Kaldı ki ayıp ihbarı TTK’nın 18. maddesinde sayılan işlemlerden değildir. Davalı tarafça 16.07.2014 tarihli fax ile ayıp ihbarında bulunulduğu ileri sürülmüş olup faksın davacı adresine ulaştığı davalı tarafından ispat edildiği takdirde faksla yapılan ayıp bildirimi ile ayıp ihbarının yapıldığının kabulü gerekir. Mahkemece bu konuda araştırma yapılarak dosyada bulunan faksın davacıya ait olup olmadığı tespit edilerek sonucuna göre karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ve yanılgılı değerlendirme ile karar verilmesi doğru olmamış, hükmün bozulması gerekmiştir.

Faturaya İtiraz Edilmemesi Yargıtay Kararı Örneği

Yargıtay 19. HD., 2012/13114 E., 2013/9538 K. ve 23.05.2013 T.;

Somut olayda, faturaların birçoğunda; “Gününde ödenmeyen faturalar için % 12 vade farkı uygulanacaktır” ibaresi bulunmakta ise de, fatura sözleşmenin ifa safhası ile ilgili olduğu için TTK’nın 23/2. maddesine göre, süresinde itiraz edilmemesi bu kaydın da kabul edildiği anlamına gelmez. Faturaya itiraz edilmemesi, faturada yer alması olağan sayılan satılan malın cinsi veya yapılan işin adedi, türü, bedeli gibi hususlar yönünden içeriğinin kesinleşmesi sonucunu doğurur.

E-faturaya İtiraz İhtarname Örneği

BEYOĞLU NOTERLİĞİNE

İHTAR EDEN:

VEKİLİ: Avukat Pınar Denktaş

MUHATAP: Limited Şirket

TEBELLÜĞ TARİHİ   : 22.2.2023

KONU: 23.2.2023 tarih ve 11 nolu 43242352 TL bedelli e-faturaya itirazlarımızın bildirilerek e-faturanın tarafınıza iadesidir.

Sayın Muhatap, tarafınızca düzenlenen 2023 tarih ve 12 nolu  32525 bedelli e-fatura sistem üzerinden müvekkile tebliğ edilmiştir.
 
İhtar ve itiraz eden keşideci müvekkil ile tarafınız arasında herhangi bir sözleşme olmadığı gibi, müvekkilin  tarafınıza herhangi bir borcu da bulunmamaktadır. Ayrıca tarafınızın ihtar eden keşideci müvekkilden herhangi bir hak ve alacağı söz konusu değildir. Bu nedenle;
 
Fazlaya ilişkin sair tüm talep ve dava haklarımız saklı kalmak kaydıyla, tarafımızca tebellüğ edilen 2023 tarih ve 43829 nolu 5436547657TL bedelli e-faturaya yasal süresi dâhilinde itiraz ederek, faturayı işbu ihtarnamemiz ekinde tarafınıza iade ettiğimizi lüzumuna binaen ihbar ve ihtar ederiz. 08.03.2023

Faturaya İtiraz Dilekçesi Örneği

İHTARNAME

KEŞİDECİ: A Anonim Şirketi          

MUHATAP: X Anonim Şirketi

KONU: 23.2.2023 tarih ve 11 nolu 43242352 TL bedelli faturaya itirazlarımın bildirilmesi ve faturanın tarafınıza iadesidir.

Sayın Muhatap,

Tarafınızca 22 tarihli, 12 seri numaralı 341 TL bedelli fatura düzenlenmiş ve tarafımıza iletilmiştir. Aramızdaki ticari ilişki ve cari hesaplar kontrol edilmiş olduğunda söz konusu faturanın tanzimini gerektirecek bir borcumuzun olmadığı tespit edilmiştir. Dolayısıyla ilgili fatura ve fatura içeriğini kabul etmediğimizi bildirir; tarafımıza tevdii edilen faturayı aynen iade ederim.

Yukarıda belirtmiş olduğum üzere yukarıda bilgileri verilen faturayı iade ediyorum. Haksız olarak tarafıma düzenlenen faturanın iptal edilmemesinden kaynaklı her türlü zarar için ayrıca dava açılacağını, bu uğurda yapılacak olan tüm masrafların size ait olacağını ihbar ve tebliğ ederim. 2023