Ölüm Karinesi Nedir?
Bazı hallerde kişinin ölüp ölmediğini tespit etmek fiilen mümkün değildir. Deprem, uçak kazası gibi durumlarda kişinin ölümünü teşhis mümkün olmaz. Kanunda belirtilen şartlar gerçekleşmiş ise karine itibarıyla kişinin hukuken ölmüş olduğu kabul edilir. Bu, ölüm karinesidir.
Ölüm Karinesi Ne Demek?
Ölüm karinesi, bir kimsenin ölümüne kesin gözüyle bakılmasını gerektiren durumlar içinde kaybolması ve cesedinin bulunamaması durumunda hukuken ölmüş sayılmasına denmektedir.
Ölüm karinesi için güçlü bir ölüm olasılığı bulunması yeterli değildir. Cesedi sağ bulunamayan kişinin yaşam deneyimlerine göre sağ olarak kurtulamayacağının kabul edilmesi gerekir.
Ölüm Karinesi Nedir?
Ölüm karinesi, bir kimsenin ölümüne kesin gözüyle bakılmasını gerektiren durumlar içinde kaybolması ve cesedinin bulunamaması durumunda hukuken ölü kabul edilmesidir.
Ölüm karinesi üzerine kişinin ölüm kaydı düşülür. Ölüm kaydının düşülmesi halinde ise kişi, olayın oluştuğu andan itibaren ölmüş sayılmaktadır. Ölüm karinesi, doğal ölüm ile aynı sonuçları doğurmaktadır.
Gaiplik Ve Ölüm Karinesi Nedir?
Bir hakkın kullanılması veya kazanılması için bir kimsenin ölü olduğunu ileri süren kimse iddiasını ispat etmekle yükümlüdür.
Hem gaiplik hem ölüm karinesi adi yasal karinelerdendir. Kişinin gaipliğine ya da ölüm karinesine karar verilmesi halinde hukuken ölmüş sayılmaktadır.
Hangi Haller Ölüm Karinesidir?
- Okyanus ortasındaki bir uçakta çıkan yangın sonucunda uçağın infilak ederek çakılması durumunda cesetleri bulunamayan yolcular bakımından ölüm karinesi kabul edilir.
- Bir maden ocağında oluşan patlama ve göçük sonrasında tüm ocak alev almış, o sırada ocakta bulunan on işçiden dokuzunun yanmış cesetleri bulunmuş ancak vardiya amirinin cesedi uzun aramalara karşın bulunamamış ise o kişi de ölmüş sayılır.
- Aynı aileden birden fazla kişinin depremde ölmesi halinde önce ölenin tespit edilemediği durumlarda birlikte ölüm karinesi kabul edilir.
Ölüm Karinesi Aksi İspat Edilir Mi?
Ölüm karinesi, hukuksal niteliği bakımından adi yasal karinedir. Dolayısıyla ölüm karinesinin aksinin ispat edilmesi mümkündür. Ayrıca birlikte ölüm karinesinin de aksinin ispat edilmesi mümkündür.
Ölüm Karinesi İçin Kaç Yıl?
Ölüm karinesine karar verebilmek için herhangi bir süre şartı aranmaz. Bir kimsenin ölümüne kesin gözüyle bakılmayı gerektiren durumlar içinde kaybolması ve cesedinin bulunamaması yeterlidir.
Ölüm Karinesinde Nereye Başvurulur?
Ölümüne kesin gözüyle bakılmayı gerektiren durumlar içinde ortadan kaybolan ve cesedi bulunamayan kişi bakımından ölüm karinesine hükmedilmesi için o yerin en büyük mülki amirinin emri gereklidir.
Hakkında ölüm karinesine karar verilecek kişinin eşi, altsoyu, üstsoyu, kardeşi ya da bu kişilerin mirasçıları tarafından herhangi bir nüfus müdürlüğüne başvurulmalıdır.
Ölüm Karinesi Kararını Kim Verir?
Ölüm karinesi kararı, bulunulan yerin en büyük mülki amiri olan vali ya da kaymakam tarafından karar verilmektedir. Ölüm kaydı ise en büyük mülki amirin emriyle nüfus müdürlüğünce düşülecektir.
Bununla birlikte her ilgili, kişinin ölü veya sağ olduğunun tespit edilmesi için “ölümün tespiti davası” açma hakkına sahiptir. Ölümün tespiti davası, asliye hukuk mahkemesinde açılmaktadır.
Ölüm Karinesi Hangi Mahkeme Verir?
Ölüm karinesinde mahkemeden karar almaya gerek yoktur, o yerin en büyük mülki amirinin emriyle nüfus kütüğüne ölüm kaydı düşülür. Gaiplik ve ölüm karinesi farkı burada karşımıza çıkar. Gaiplik kararı yalnızca sulh hukuk mahkemesinden alınmaktadır.
Ölüm Karinesi İle Evlilik Biter Mi?
Ölüm kaydının düşülmesi halinde cesedi bulunamayan kişi evliyse evliliği kendiliğinden sona ermektedir. Bu sonuç yasa gereği kendiliğinden doğmaktadır.
Ölüm karinesi ile evlilik kendiliğinden biteceğinden ilgilerin güvence göstermesi ya da mahkeme kararı alınması gerekmez.
Ölüm Kaydı Düşülen Kişi Daha Sonra Çıkıp Gelirse Ne Olur?
Kütüğüne ölü kaydı düşülen kişinin daha sonra yaşadığı anlaşılırsa;
- Onun mirasçılarına geçmiş olan mal varlığı sebepsiz zenginleşme hükümleri çerçevesinde geri alınır.
- Sona ermiş evlilik baştan itibaren geçerli olmaya devam eder. Diğer eş yeni bir evlilik yapmışsa ikinci evlilik mutlak butlanla sakat olur.
Birlikte Ölüm Karinesi Nedir?
Birden fazla kişiden hangisinin önce veya sonra öldüğünün tespit edilemediği durumlarda hepsinin aynı anda ölmüş sayılmasına “birlikte ölüm karinesi” denmektedir.
Sırası saptanamayan ölümlerin aynı olay içinde veya aynı yerde oluşmuş olması gerekmemektedir. Birlikte ölüm karinesinin uygulanması için yaş, sağlık durumu veya cinsiyet önem taşımamaktadır.
Türk Medeni Kanunu m. 580 hükmü uyarınca hakkında birlikte ölüm karinesi uygulanan kişiler birbirlerine mirasçı olamazlar. Dolayısıyla her birinin mirası diğer mirasçılara geçmektedir.
Ancak birinin diğerinden bir saniye bile fazla yaşadığının ispat edilmesi durumunda sonra ölen kişi, kendisinden bir saniye önce ölen kişinin mirasçısı olmaktadır.
