Yalan Beyanda Bulunma Suçu

Yalan beyanda bulunma suçu TCK 206’da düzenlenmiştir. Buna göre “Bir resmi belgeyi düzenleme yetkisi olan kamu görevlisine karşı yalan beyanda bulunan kişi hakkında üç aydan iki yıla kadar hapis veya adli para cezası verilir. Yalan beyanda bulunan kişi şahit olursa ve yalan beyan, bir soruşturma kapsamında veya kovuşturmada gerçekleşirse, bu takdirde TCK m. 272’de düzenlenen yalan tanıklık suçu işlenmiş olur. 

Yalan Beyan Nedir?

Yalan; kasıtlı olarak ve aldatma gayesi güderek gerçeğe aykırı söylenen söz, gerçekle ilgisi olmayan, asılsız, uydurma anlamına gelmektedir. Bu tanıma uyan şekillerde bildirimde bulunmak yalan beyan oluşturacaktır.

Yalan Beyan Suç Mudur?

Salt olarak yalan beyan TCK hükümlerinde suç olarak düzenlenmemiştir. Zira Yargıtay’da kişilerin sözlerine o kadar çabuk güvenilemeyeceği kanaatindedir.

Yalan beyanın suç oluşturması için belirli koşullar sağlanmalıdır. Ancak resmi belgenin düzenlenmesinde yalan beyan bir suça sübut verecektir. Burada yalan beyan mutlak olarak resmi belgenin düzenlenmesi esnasında gerçekleşmiş olmalıdır. Burada memura yalan beyanda bulunma suçu işlenmeli ve bu memur da resmi belge düzenlemeye yetkili olmalıdır.

Yani salt kamu görevlisine veya resmi makamlara yalan beyanda bulunmak da suç teşkil etmemektedir.

Gerçeğe Aykırı Beyanda Bulunmanın Cezası Nedir?

Resmi belgenin düzenlenmesinde yalan beyan cezası, üç aydan iki yıla kadar hapis veya adli para cezasıdır.

Gerçeğe Aykırı Beyanda Bulunma Ne Demek?

Gerçeğe aykırı beyanda bulunmak yalan beyanda bulunmakla aynı anlama gelmektedir. Bu durumun suç oluşturması için ise TCK madde 206 veya 272’yi ihlal eden bir durum olmalıdır.

Yalan İfade Vermenin Para Cezası Ne Kadardır?

Yalan ifade vermek TCK 206’da bahsedilen suça sebebiyet verecektir. Bir kamu görevlisi olan ve resmi ifade tutanağını düzenlemeye yetkili polise yalan ifade vermenin cezası 3 aydan 2 yıla kadar hapis veya adli para cezası olacaktır. Hükmedilecek olan adli para cezasına mahkemece kanaat getirilecektir.

Yalan ifadenin soruşturma aşamasında tanık tarafından verilmesi halinde yalan tanıklık suçu oluşacaktır. Yapılan yargılama sonucunda tanığın yalan şahitlik yaptığına kanaat getirildiği takdirde sanık para cezası ile değil hapis cezası ile cezalandırılacaktır. TCK’da bu suçun temel hali bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası ile yaptırıma bağlanmıştır. Suçun cezayı artıran nitelikli hallerinde ise hapis cezası artmaktadır.

Sonuç olarak yalan ifade vermenin cezası somut olaya göre değerlendirilecek ve en nihayetinde hakimin takdirine bağlı olacaktır.

Yalan Beyan Sicile İşler Mi?

Yalan beyanda bulunma suçu (TCK) uyarınca hakkında cezaya hükmedilen kişilerin bu suç sicillerine işlenecektir. Burada resmi belgenin düzenlenmesinde yalan beyan suçuna veya yalan tanıklık suçlarına sübut verildiyse bu suçlar kovuşturulacaktır. Bunun sonucunda mahkemece cezaya hükmedilir ise bu suçlar kişilerin sicillerine işleyecektir.

Tanığın Yalann Söylediği Nasıl Anlaşılır?

Tanık olan kişinin yalan söylediğini anlamak oldukça zordur ve bu suçu kanıtlaması da hayli meşakkatli olacaktır. Bu durumda tanık beyanların yalan olduğunu anlamak için bazı unsurlar detaylıca incelenmelidir. Örneğin;

  • Tanık beyanında çelişkili söylemlerde bulunabilir,
  • Tanık tarafından anlatılan olay örgüsü çelişkili olabilir.
  • Tanığa yöneltilen sorulara verdiği cevaplar çelişkili olabilir,
  • Olay yerinde bulunmasına rağmen olay yerinde bulunmadığını söyleyerek tanık beyanı vermekten kaçınabilir.

Yalancı Şahitlik Cezası Ne Olur?

Yalancı şahitlik suçunda ceza değişkenlik göstermektedir. Buna göre suçun basit hali ile nitelikli hallerinin cezası aşağıdaki gibi sayılabilir.

  1. Yalancı şahitlik suçunun basit halinin cezası; bir yıldan üç yıla kadar hapis cezasıdır.
  2. Hapis cezası üç yıldan fazla olan bir suçun soruşturmasına veya kovuşturmasına başlanmışsa burada yalancı tanıklık yapan kişi iki yıldan dört yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
  3. Aleyhinde yalancı şahitlik yapılan kişi hakkında hapis cezası haricinde bir yaptırımın uygulanması halinde yalancı şahitlik yapan kişi üç yıldan yedi yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
  4. Aleyhinde yalancı şahitlik yapılan şahsın hakkında beraat veya kovuşturmaya yer olmadığına dair karar verilmiş ancak gözaltına alma ve tutuklama harici bir güvenlik tedbiri uygulanmışsa verilecek ceza yarı oranından artırılır.
  5. Aleyhine yalancı şahitlik yapılan kişi hakkında beraat veya kovuşturmaya yer olmadığına dair karar verilmiş olması koşuluyla gözaltına alınma veya tutuklanma durumlarının bulunduğu durumlar olabilir. Bu halde yalancı tanıklık yapan kişi ayrıca TCK 109 ‘da sayılan kişiyi hürriyetinden yoksun kılma suçunun dolaylı faili olarak sorumlusu olur.
  6. Aleyhinde yalancı şahitlik yapılan şahıs hakkında mahkemece ağırlaştırılmış müebbet veya müebbet hapis cezası verildiği takdirde, yalancı şahitlik yapan kimse yirmi yıldan otuz yıla kadar hapis cezası alır. Ayrıca bu madde uyarınca ceza alan kişinin infazına başlandıysa yalancı tanığa verilecek ceza yarı oranında artırılır.

Yalan Söylemek Suç Mu?

Hukukumuzda yalan söylemek genel olarak suç sayılmamaktadır. Lakin resmi belgeyi düzenlemeye yetkili olan kamu görevlisine yalan beyanda bulunma suçu işlenmişse bu TCK 206 kapsamındadır. Ayrıca tanık dinlemeye yetkili kişi veya kurul huzurunda gerçeğe aykırı söylemlerde bulunulmasıyla yalancı tanıklık suçu meydana gelir. Yani bazı özel durumlarda yalan söylemek suç oluşturabilecektir.

Sadece Tanık Beyanı İle Ceza Verilir Mi?

Kural olarak tanık beyanlarına dayanarak mahkumiyet hükmü verilmesinde herhangi bir hukuki engel bulunmamaktadır. Yani hakim, sanığın suç işlediğine dair vicdani kanaat getirdiği takdirde, tek başına tanık beyanlarına dayanarak da ceza verebilir. Ancak uygulamada birçok kez sanığın mahkumiyetine karar verildiği durumlarda tanık beyanlarının yanında başkaca delillerin de dayanak yapıldığı görülmektedir.

Sık Sorulan Sorular

Kamu görevlisine yanlış kimlik bildirme veya bildirmemenin cezası nedir?

Kamu görevlisinin kimlik sorması durumunda, bu bilgiyi vermeyen veya sahte bilgi veren failin davranışı kimliği bildirmeme kabahati oluşturur. Kabahatler kanunu m. 40’a göre para cezası verilir.

Yalan beyanda bulunma suçu şikayete tabi mi?

Yalan beyanda bulunma suçu re’sen soruşturulur yani şikayete tabi değildir.

Mahkemeye yalan beyan suç mu?

Mahkemeye yalan beyanda bulunmak suç oluşturacaktır. Tanık yalan beyan suçunu işler ise hakkında 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezası verilecektir.

Dilekçede yalan beyanda bulunmak suç mudur?

Dilekçede yalan beyanda bulunmak TCK’da suç olarak düzenlenmemiştir. Ancak bunun yalan beyanda bulunma suçlarından olup olmadığı tartışmalı bir husustur. Burada somut olaya göre değerlendirme yapılmalıdır.

Yalan Beyanda Bulunma Suçu Yargıtay Kararları

  • Sahte nüfus cüzdanını gümrük kapısında görevlilere ibraz ederek kullanmaktan ibaret eylemin, 765 sayılı Kanunun 350/3, 5237 sayılı Kanunun 204/1 maddesine uyan suça oluşturduğu gözetilmeden yalan beyanda bulunma suçundan mahkumiyet kararı verilmesi yasaya aykırıdır. (Yargıtay 11. CD., 14.5.2008, 2528/4893)
  • Kimliğini, üst aramasında ele geçen sahte nüfus cüzdanı içeriğine uygun olarak bildirdiğinin anlaşılması karşısında, eylemin bir bütün olarak TCK 350/1-3. maddesine uyduğu gözetilmeden, ayrıca 5237 sayılı TCK m.206 ile de hükümlülüğüne karar verilmesi bozmayı gerektirir. (Yargıtay 6. CD. 5.10.2006, 2015/9311)
  • Sanık hakkında TCK’nın 206/1. maddesi gereğince cezalandırılması istemiyle açılan kamu davasında mahkemece herhangi bir değerlendirmenin yapılmadığı ve hüküm kurulmadığı ancak “resmi belgenin düzenlenmesinde yalan beyanda bulunmak” suçundan açılan kamu davası ile ilgili olarak zamanaşımı süresi içerisinde her zaman hüküm kurulması mümkün görülmüştür. Yargılama sürecindeki usul işlemlerinin kanuna uygun olarak yapıldığı, hükme esas alınan tüm delillerin hukuka uygun olarak elde edildiğinin belirlendiği aşamalarda ileri sürülen iddia ve savunmaların temyiz denetimini sağlayacak biçimde eksiksiz olarak sergilendiği, özleri değiştirmeksizin tartışıldığı, vicdani kanının kesin, tutarlı ve çelişmeyen verilere dayandırıldığı, eylemlerin doğru olarak nitelendirildiği ve kanunda öngörülen suç tipine uyduğu, yaptırımların kanuni bağlamda şahsileştirilmek suretiyle uygulandığı anlaşılmakla; sanık müdafinin temyiz dilekçesinde ileri sürdüğü nedenler yerinde görülmediğinden CMK’nın 302/1. maddesi gereğince temyiz davasının esastan reddiyle hükmün onanmasına, (Yargıtay 3.CD 2023/6642, 2023/874)